Bogusławski Wojciech

Wojciech Ścibor-Bogusławski herbu Ostoja (ur. 1794 w Kostrzewicach, zm. 2 sierpnia 1882) – porucznik wojsk Księstwa Warszawskiego. Uczestnik kampanii 1812-1813, służył w 6 pułku piechoty wojsk Księstwa Warszawskiego.

Wojciech Ścibor-Bogusławski był synem Faustyny z Kiedrowskich h. Sas i Maksymiliana Ścibor Bogusławskiego, towarzysza wojsk koronnych. Ożeniony był z Michaliną Klarą Franciszką Przeuską h. Sulima, z którą miał liczne potomstwo - Władysława Wincentego, Franciszka Jana Kapistrana, Marcjannę Ludwikę, Helenę Szaniawską, Karolinę Pstrokońską, Mariannę Eleonorę Milewską, Józefę Rokossowską, Zofię Katarzynę Swinarską, Julię Nepomucenę, Paulinę Agnieszkę Morze, Ludwikę Joannę.

Wojciech Bogusławski urodził się w 1794 roku. Dzieciństwo spędzał zapewne w Kaliszu, gdzie mieszkali jego rodzice Maksymilian i Faustyna Bogusławscy. Tam musiał też pobierać nauki. Dziennik Poznański z maja 1882 r. wspomina Wojciecha Bogusławskiego jako żołnierza napoleońskiego. Wstąpił on bowiem do wojska tuż po klęsce Wielkiej Armii Napoleona w Rosji. Wcielony został do 6 pułku piechoty, w którego szeregach pozostawał do 1815 r. W tym czasie awansowany został do stopnia porucznika. Od śmierci stryja Ludwika Bogusławskiego mieszkał w rodzinnym Włocinie, lecz tylko do czasu sprzedania tych dóbr, czyli do końca maja 1816 r. W roku 1821 poślubił pannę Michalinę Klarę Franciszkę Przeuską h. Sulima, córkę Franciszka i Ludwiki ze Starzyńskich. Rodzice Michaliny byli właścicielami dóbr Kokanin, Pawłówek i Czajków. Znaczącą postacią był jej dziadek Józef Przeuski, bowiem w czasach wolnej Rzeczpospolitej pełnił urząd miecznika kaliskiego, był generałem adiutantem JKM Stanisława Augusta oraz w okresie konfederacji targowickiej jednym z jej konsyliarzy. Ponad to posiadał rozległe dobra ziemskie - Chmielinek, Lipie i Nietrzebo. Po ślubie młodzi państwo Bogusławscy zamieszkali w Kokaninie u rodziców Michaliny, jednocześnie biorąc w dzierżawę majątek Kaszew w okolicach miasta Warty. 21 października 1822 r., w domu Przeuskich w Kokaninie urodził się Bogusławskim syn Franciszek Jan Kapistran. Jednak po dwóch latach, w kwietniu 1824 r. dziecko zmarło. Przez kolejne 6 lat Bogusławscy nadal mieszkali w Kokaninie i tam przychodziły na świat ich kolejne dzieci: Marcjanna Ludwika w 1825 r., rok później Marianna Eleonora a w 1827 r. Józefa Eufrozyna. W międzyczasie, w latach 1826-1827 Wojciech Bogusławski miał w dzierżawie majątek Wiechucice koło Sieradza, które to dobra należały do Jana Bielskiego. Pierwotnie dzierżawa była przewidziana na trzy lata, lecz z jakichś powodów została przerwana. Od marca 1828 roku pełnił urząd wójta w Kokaninie oraz Pawłówku, Szadku, Dojutrowie i Pamięcinie. W roku 1829 został plenipotentem swego rodzeństwa w sprawie spadkowej po zmarłej matce Faustynie w związku z windykacją sum od wuja Józefa Kiedrowskiego. Zapewne tego roku Michalina i Wojciech Bogusławscy wzięli od rodziców Przeuskich w dzierżawę dobra Pawłówek. Tam rodziły się ich następne dzieci – Zofia Katarzyna w 1831 r., Julia Nepomucena w 1832 r., dwa lata później Paulina Agnieszka, następnie w 1839 r. Władysław Wincenty (jego ojcem chrzestnym był Aleksander – syn Pacyfika Bogusławskiego) a w 1843 Ludwika Joanna (jej matką chrzestną była Joanna z Przeuskich Załuskowska, siostra Michaliny Bogusławskiej). W roku 1832 Wojciech Bogusławski występował jako pełnomocnik Ludwiki ze Starzyńskich Przeuskiej (matki Michaliny) i jej siostry Ksawery ze Starzyńskich Jagodzińskiej, wdowy po Michale Jagodzińskim, do rozporządzania spadkiem po nieżyjącym Wawrzyńcu hrabim Starzyńskim, dziedzicu dóbr Wierzei i Grzebienisko (hrabia Wawrzyniec Starzyński był wujem Michaliny Bogusławskiej). Po śmierci Franciszka Przeuskiego Michalina Bogusławska i jej siostra Joanna Załuskowska (żona Erazma Załuskowskiego dziedzica m.in. Jasionnej) dokonały w Kaliszu podziału majątku spadłego po ojcu aktem z dnia 28 lipca 1833 r. Dobra Kokanin wzięła Joanna Załuskowska a Pawłówek wraz z nowopowstałym folwarkiem Czajków trafił w ręce Michaliny Bogusławskiej. Nowe właścicielki dóbr Pawłówek i Kokanin zobowiązały się spłacić na rzecz Funduszu Edukacyjnego sumę 133 tys. 494 zł. pol. i 5 gr. Nie było to jedyne obciążenie poojcowskiego majątku. Pozostałe długi sięgały niemal 50 tys. zł. pol. a do tego dochodziło obciążenie na sumę 140 tys. zł. pol., o którą toczył się proces z hr. Górowskimi. Mimo tych trudności Bogusławscy przez kolejne 22 lata gospodarowali w Pawłówku. W końcu jednak zdecydowali się sprzedać zadłużony majątek. Dobra kupił w roku 1855 Adam Węgierski za sumę 251 tys. zł. pol. Do rąk Bogusławskich trafiło jednak zaledwie 65 252 zł. pol. i to w dodatku w listach zastawnych Królestwa Polskiego, bo resztę pochłonęły długi. Po sprzedaży Pawłówka Michalina i Wojciech Bogusławscy zamieszkali w Chmielniku koło Kalisza. Sześć lat później Wojciech Bogusławski przebywał w Chmielinku koło Buku w Wielkim Księstwie Poznańskim (majątek należał do Przeuskich). Wówczas występował jako jeden z opiekunów chorego psychicznie Juliana Swinarskiego (córka Wojciecha - Zofia wyszła za mąż za Wincentego Swinarskiego, dziedzica Roszkowa [1]). Nie wiadomo co działo się z Michaliną i Wojciechem przez kolejne 21 lat. Prawdopodobnie żyli pod opieką córek i syna Władysława. Wiadomo dopiero, że w roku 1882 Wojciech Bogusławski (być może już jako wdowiec) mieszkał w Kaliszu. Tam zmarł w dniu 2 sierpnia 1882 roku.

---

• 

  Wojciech Ścibor-Bogusławski

• 

  Michalina z Przeuskich h. Sulima Bogusławska

• 

  Karolina Bogusławska (córka Wojciecha i Michaliny z Przeuskich), żona Maksymiliana Pstrokońskiego herbu Poraj

• 

  Pałac w Roszkowie - własność Zofii z Bogusławskich i Wincentego małżonków Swinarskich

Zobacz też

• Bogusławski
• Historia rodziny Bogusławskich
• Członkowie rodziny Bogusławskich
• Majątki ziemskie Bogusławskich

Bibliografia

---

• A. Boniecki, Herbarz Polski, Warszawa 1889-1913.
• R. Bogusławski, Major Stanisław Bogusławski, żołnierz z Ziemi Sieradzkiej, "Na Sieradzkich Szlakach" 3-4/2006.