Historia rodziny Chrostowskich
Chrostowski (Chróstowski, Chrustowski) - odwieczna szlachta, stara rycerska rodzina, zacna i dla Polski wielce zasłużona, pieczętująca się herbem Ostoja, należąca do heraldycznego rodu Ostojów (Mościców), wywodząca się z Mazowsza. Chrostowscy pochodzący z Chrostowa w ziemi wiskiej wylegitymowali się ze szlachectwa w XIX wieku z herbem Ostoja.
Historia rodziny
Rodzina Chrostowskich herbu Ostoja została opisana w kilku herbarzach dotyczących szlachty polskiej.
Kasper Niesiecki w „Herbarzu Polskim” wspominał, że Ostojowie Chrostowscy osiedleni byli w mazowieckim województwie.
Seweryn hr. Uruski w „Rodzinie. Herbarzu szlachty polskiej” sprecyzował skąd pochodzą Chrostowscy herbu Ostoja. Pisał on, że była to licznie rozrodzona zagrodowa szlachta w ziemi wizkiej i łomżyńskiej. Uruski wymienił także członków tej rodziny, którzy dowiedli pochodzenia szlacheckiego w Królestwie Polskim w latach 1836-1854. Byli to: Dominik, dziedzic dóbr Karwowo, w pow. łomżyńskim, syn Szymona i Klary Polkowskiej, w 1854 r., Stanisław, Ludwik i Jan, synowie Kazimierza i Maryanny Konopka, w 1854 r. (...); Augustyn, syn Pawła i Maryanny z Mocarskich, w 1852 r.; Antoni, syn Rocha i Maryanny z Ołtarzewskich, 1855 r.; Antoni, Mateusz, Jan i Jakób, synowie Benedykta i Maryanny z Ulatowskich, w 1844 r.; Paweł, Wawrzyniec i Jan, dziedzice wsi Niedźwiadka, synowie Romualda, w 1837 r.; Hipolit i Aleksander, synowie Pawła i Julii Michniewicz i po Aleksandrze z Katarzyny Bujalskiej syn Wacław w 1837 r.; Paweł, komornik Trybunału gub. augustowskiej i Wojciech, rejent pow. biebrzańskiego, synowie Piotra i Maryanny Polkowskiej, w 1838 r.; Józef, syn Antoniego i Anieli Rapczyńskiej, sędzia kryminalny w Radomiu, z synami: Antonim, podoficerem w wojsku roś., Janem i Michałem, urodzonymi z Wandy Sierawskiej, w 1847 r.; Adam, syn Mateusza i Zofii z Borowskich, 1847 r. i Franciszek, syn Filipa, wnukowie Wawrzyńca, w 1848 r.; Wojciech, syn Wincentego i Maryanny Szulewskiej, w 1847 r.; Jakób, syn Tomasza i Agnieszki z Kamińskich, w 1847 r.; Felicyan, Tomasz i Antoni, synowie Kazimierza i Józefaty z Karwowskich, w 1839 r. wylegitymowani w Królestwie. Po Wojciechu, synu Franciszka, w 1754 r. dziedzicu części we wsi Chrostowie, z żony Katarzyny Łada syn Wojciech żonaty z Maryanną Jaruntowską, z której syn Piotr wylegitymowany w Królestwie 1854 r.
Adam Boniecki w „Herbarzu polskim” wymienił Chrostowskich, którzy wylegitymowali się ze szlachectwa z herbem Ostoja w XIX wieku - Niżej wymienieni Chrostowscy, potomkowie Stanisława, dziedzica Chrostowa w 1690 r., dowiedli szlacheckiego pochodzenia swego w Królestwie: Jan zostawił trzech synów: Romualda, Piotra i Pawła; Romualda synowie: Paweł, Jan i Wawrzyniec 1837 r., a wnuk Wawrzyńca Franciszek, syn Filipa, w 1848 r.; Piotra z Maryanny Polkowskiej synowie: Paweł i Wojciech, w 1838 r.; Pawła zaś, trzeciego syna Jana, z Julii Michniewiczównej syn Hipolit, w 1837 r.; Stanisław, brat Jana, miał trzech synów: Kazimierza, Benedykta i Wincentego, z tych Kazimierza z Józefaty Karwowskiej synowie: Tomasz, Felicyan i Antoni, w 1839 r.; Antoniego z Anieli Rapczyńskiej syn Józef Medard, w 1849 r., a synowie jego: Antoni i Michał, w 1851 r.; Benedykta z Maryanny Ulatowskiej synowie: Antoni, Mateusz, Jan i Jakób, w 1844 r., a Mateusza z Zofii Borowskiej syn Adam, w 1847 r.; Wincentego, trzeciego syna Stanisława z Maryanny Szulewskiej syn Wojciech, w 1848 r. Franciszek, dziedzic Chrostowa 1754 r., zostawił syna Wojciecha, po którym syn Wojciech z żony, Maryanny Jaruntowskiej, miał syna Piotra, który dowiódł szlachectwa 1854 r. Oprócz tych wylegitymowani: Jakób, syn Tomasza, Augustyn, syn Pawła, i Antoni, syn Stanisława, przed 1853 r.
Znani przedstawiciele rodziny Chrostowskich
- Stanisław Chrostowski (zm. po 1690) - dziedzic dóbr ziemskich w Chrostowie. Przodek Chrostowskich wylegitymowanych ze szlachectwa z herbem Ostoja w Królestwie Polskim w XIX w.
- Michał Chrostowski (zm. po 1700) - mostowniczy inflancki.
- Józef Norbert Medard Chrostowski (ur. 1798) - sędzia Sądu Kryminalnego Guberni Radomskiej. Był synem Antoniego i Anieli Rapczyńskiej. Wylegitymował się ze szlachectwa z herbem Ostoja w Królestwie Polskim w 1847 r. Uzyskał też prawo nowego szlachectwa w Królestwie Polskim w roku 1837.
- Tadeusz Chrostowski (1878-1923) – polski ornitolog i podróżnik.
- Karol Chrostowski (zm. 1912) - właściciel dóbr ziemskich w Chrostowie, syn Marianny Chrzanowskiej i Jakuba Chrostowskiego, wylegitymowanego ze szlachectwa z herbem Ostoja w Królestwie Polskim w 1847 r.
- Stanisław Kostka Ostoja-Chrostowski ps. Dyrektor, Just, Korweta (1897-1947) – polski malarz i grafik specjalizujący się w drzeworycie, profesor i rektor Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie. Brał udział w konspiracji w czasie okupacji hitlerowskiej.
- Grażyna Chrostowska (1921–1942) – poetka polska, działaczka podziemia w okresie II wojny światowej.
- Halina Chrostowska (1929–1990) – graficzka, rysowniczka, pedagog, działaczka artystyczna.
Stanislaw Ostoja-Chrostowski, zdjęcie ze zbiorów Biblioteki Narodowej.
Grażyna Chrostowska, przedwojenne zdjęcie Grażyny Chrostowskiej (I trzeba było żyć... Kobiety w KL Ravensbrück, red. T. Skoczek, wyd. Muzeum Więzienia Pawiak, oddział Muzeum Niepodległości w Warszawie, 2012 Warszawa, s. 8).
Halina Ostoja-Chrostowska, zdjęcie ze zbiorów Biblioteki Narodowej.
Majątki ziemskie Chrostowskich
Poniżej wymienione są ważniejsze dobra ziemskie, które posiadali przedstawiciele rodziny Chrostowskich herbu Ostoja.
Chrostowo, Kamionka, Biodry, Karwowo, Niedźwiedzkie.
Chrostowo, Karwowo i Biodry (dawniej Biedry) na Topograficznej Karcie Królestwa Polskiego z II poł. XIX w. (fragment), zbiory Biblioteki Uniwersyteckiej im. Jerzego Giedroycia w Białymstoku.
Linki zewnętrzne
Bibliografia
- K. Niesiecki, Herbarz polski, wyd. J.N. Bobrowicz, Lipsk 1839-1845, t. III, s. 90.
- A. Boniecki, Herbarz polski, Warszawa 1889-1913, t. III, s. 102-103.
- S. Uruski, Rodzina. Herbarz szlachty polskiej, Warszawa 1904-1931, t. II, s. 264.
- E. Sęczys, Szlachta wylegitymowana w Królestwie Polskim w latach 1836-1861, Warszawa 2007, s. 87.
- E. Sęczys, Szlachta guberni augustowskiej, lubelskiej i radomskiej wylegitymowana w Królestwie Polskim w latach 1836–1861, Warszawa 2018, s. 64.
- „Regestr diecezjów” Franciszka Czaykowskiego, czyli właściciele ziemscy w Koronie 1783-1784, S. Górzyński (oprac.), Warszawa 2006, s. 664.
- Akta metrykalne parafii w Jedwabnem, Bargłowie Kościelnym i Chrostkowie.
- AGAD, Rejestry pogłównego generalnego woj. mazowieckiego z lat 1662-1674, sygnatura: 1/7/0/3/66.