Historia rodziny Raczko

Raczko - stara rodzina rycerska bojarów litewskich pieczętująca się herbem Ostoja od II poł. XV wieku na ziemi Bielskiej, dla Rzeczpospolitej wielce zasłużona.

Średniowiecze

Piotr Strocewicz Raczko z Połonki, starosta bielski w r. 1437, a Rafał Saczkowicz Raczko z Puczyc, sędzia ziemski bielski w r. 1470 i starosta mielnicki w r. 1484. Synowie Rafała: Bartłomiej, kanonik katedralny wileński w r. 1493, Paweł na Ruskowie, wojski ziemi bielskiej w r. 1511, Jerzy na Puczycach i Turośni, sędzia ziemski bielski w r. 1514-33 i sekretarz Zygmunta Starego I w r. 1533, Jan na Kibortyszkach, Podubisach i Ugianach w Żmudzi.

Jerzy Raczko, sędzia ziemski bielski, założyciel Turośni, rycerz zacny w r. 1506 pod Kleckiem wg Stryjkowskiego „dzielności dokazował” walcząc z Tatarami przy boku Jana Radziwiłła.

W spisie wojska WKL w 1528 r. poza Jerzym (126 woj.), Pawłem (124 woj.) z pow. mielnickiego i bielskiego na Podlasiu oraz Janem (243 woj.) z ejragolskiego na Żmudzi, synami Rafała, występują jeszcze Raczkowicze: Michał (88 woj.) i jego syn Stanisław (11 woj.) z Ejszyszek w pow. lidzkim, najprawdopodobniej brat i bratanek Rafała oraz Dobko (240 woj.) z Wielony na Żmudzi i Marcin (85 woj.) z Wysokiego Dworu k/Troków być może synowie nieznanego rodzonego lub stryjecznego brata Rafała.

Od Wazy do Poniatowskiego

W następnych wiekach członkowie rodziny pełnili różne funkcje państwowe, a kilku z gałęzi podlaskiej było posłami na sejmach elekcyjnych Rzeczypospolitej Obojga Narodów i byli elektorami: Władysława IV, Stanisława Leszczyńskiego, Augusta II i Stanisława Augusta. Ponadto pieczęć Stanisława Raczko z Puczyc znajduje się przy akcie Unii Lubelskiej, chociaż w treści aktu nie jest wymieniony. Z gałęzi żmudzko-litewskiej posłami ziemi żmudzkiej był elektor Michała Korybuta Wiśniowieckiego, a Jakub Raczko i jego brat Antoni byli posłami sejmu konwokacyjnego w 1764 r., zwołanego przed sejmem elekcyjnym.

Ponadto wiadomo, że Szymon Raczko w 1627 r. razem ze stryjami Krzysztofem i Pawłem uczestniczył w sejmiku, w wyborach delegatów do sądu głównego wiłkomirskiego. Na tym sejmiku potwierdzono szlachectwo jemu i jego rodzinie.

Zapisani do ksiąg szlacheckich w XVIII/XIX/XX stuleciu

W gub. wileńskiej: Ignacy z Radziejowszczyzny z synami Marcinem i Dominikiem oraz jego brat Wincenty, synowie Jakuba, wnukowie Jerzego z Chorążyc, prawnukowie Szymona (1804), Wincenty z Okmieniszek z synami Aleksandrem, Janem, Franciszkiem i Konstantym (1800 i 1850), Ignacy Bonifacy, Kazimierz i Wincenty z Golginiszek, synowie Antoniego, wnukowie Andrzeja z oszmiańskiego (1800, 1849 i 1850), a także po Macieju synowie Wincenty i Antoni z olickiego z synami Ignacym, Kajetanem, Leonardem i Michałem z olickiego (1851),

W guberni kowieńskiej: potomstwo Stanisława, Jana, Macieja z Rukujży i Józefa z Powieża, synów Kazimierza, wnuków Andrzeja, prawnuków Adama Wojciecha z Miszczyny (1795 i 1856),

W guberni witebskiej: Edward, Napoleon, Józef i Władysław ze Stemak, synowie Franciszka Dominika, syna Dominika z drysskiego, wnuka Onufrego, prawnuka Wasyla z połockiego(1870 i 1905).

Teoria pochodzenia rodziny Raczko

Korzeni z których wywodzi się rodzina Raczko herbu Ostoja należy szukać wśród przodków bojara litewskiego Ginetha Koncewicza herbu Zaręba, który wg Jana Długosza został z innymi wybrany przez wielkiego księcia litewskiego Witołda do uczestnictwa w herbach szlacheckich królestwa Polskiego i został przyjęty do rodu Zarębów przez szlachcica polskiego Marcina z Kalinowej. Potomkami Ginetha byli Pilsudscy.

Wg Semkowicza herb Zaręba razem z Ginethem przyjęli jego bracia stryjeczni: Dowoyno (przodek Dowoynowiczów) i Strocz (przodek Raczków). Z koterfektu Marszałka RP Józefa Piłsudskiego wynika, że Gineth, a więc i jego bracia stryjeczni, byli prawnukami Wielkiego Księcia Litewskiego (1282-1285) Dowmunda (Daumantasa). Dowmund i jego bracia, synowie Romunda, wg Narbutta byli przodkami takich rodów jak m.in.: Giedroyciowie, Holszańscy, Radziwiłłowie. Romund wywodził się od legendarnego Dowsprunka, żyjącego w latach 980-1026. Ta linia używała herbu Hippocentaurus.

Pochodzenie rodziny Raczko od bojarów Wielkiego Xsięstwa Litewskiego potwierdzają wyniki badań DNA http://www.familytreedna.com/public/WXL_Nobility/default.aspx?section=yresults.

Czytaj więcej