Historia rodziny Zagórskich
Zagórski (Zagurski, Zagorski) - odwieczna szlachta, rodzina rycerska, stara linia rodu Ostojów (Mościców), pochodząca z Zagórzyc w gminie Michałowice, w powiecie krakowskim. Z tej samej wsi wyszli także Zagórscy herbu Gryf.
Najstarsze świadectwa źródłowe
- W dokumentach z latach 1387–1401 wzmiankowany był Piotr z Zagórzyc.
- W latach 1397–1428 w źródłach odnotowany został Andrzej z Zgórzyc.
- W latach 1437–1470 występował Dobral z Zagórzyc, podpisek ziemski krakowski, brat Mikołaja.
- W roku 1453 wzmiankowany był Mikołaj z Zagórzyc herbu Ostoja wraz z bratem Maciejem ze Szcodrowic.
- Jan Długosz w Liber beneficiorum dioecesis Cracoviensis wymienił Zygmunta Zagórskiego, dziedzica Zagórzyc w parafii Więcławice (ok. 1470 r.).
- W Herbarzu Polskim Kaspra Niesieckiego (wyd. J.N. Bobrowicz, Lipsk 1839-1845, t. 10 s. 23) o Zagórskich (Zagorskich) herbu Ostoja można przeczytać: [...] Jan Zagorski mąż wojenny za Kazimierza III. ochmistrz Królowy Zofii żony Jagiełła Króla, ten z Janem Długoszem jeździł w legacji do Węgier, żeby był Iskrę z Janem Huniadem pogodził w r. 1448. Bielski fol. 389. Cromer lib. 22. N. Zagorski towarzysz Zborowskiego kasztelana Gnieźnieńskiego zsiadłszy z konia pieszo szedł do szturmu pod Pleszkowem w r. 1682. Paproc. o herb. fol. 404. N. poległ w stolicy Moskiewskiej 1606. za Dymitrem zmyślonym wojując. Petric. lib. 2. histor. Moschov. Jedni z nich w księstwie Litewskim, drudzy na Rusi, tam żołd prowadząc, posiadali. Jan na Rusi, którego syn Jakub, tego zaś Mikołaj rotmistrz pieszy w Prusiech i pod Kumejkami mężnie stawał przeciw nieprzyjaciołom ojczyzny: brat Mikołaja Jan i ten w obozie zasłużony. Ludwik Kazimierz kanonik Chełmski jest w druku ego Oracja, którą witał Stanisława Pstrokońskiego biskupa Chełmskiego 1645. N. miał za sobą Annę Bonerownę. N. Bieganowską córkę Melchiora. N. Marcina Dobrogojskiego małżonka. N. pisarz grodzki Krzemieniecki, którego syn Michał umarł we Lwowie 1724. Zygmunt skarbnik Wschowski, 1670. Józef Zagórski chorąży Wołyński, w r. 1778. podkomorzy Łucki. Tego brat Franciszek starosta Owrucki z Steckiej kasztelanki Kijowskiej zostawił potomstwo. - Szymon podwojewodzy Łukowski. - Ludwik wojski mniejszy Żytomierski. - Jan łowczy Włodzimierski. - Florian sędzia Owrucki. - Stanisław sędzia grodzki Łucki. - Krasicki.
Znani przedstawiciele rodziny
- Franciszek Zagórski - starosta owrucki.
- Mikołaj Zagórski - rotmistrz.
- Michał Zagórski – generał major wojsk koronnych. Generał w powstaniu kościuszkowskim.
- Jan Zagórski – podczaszy włodzimierski, sędzia grodzki krzemieniecki, rotmistrz, konsyliarz konfederacji generalnej koronnej.
- Józef Zagórski (zm. po 1792) - podkomorzy łucki, chorąży wołyński, miecznik wołyński, pułkownik pancerny, konsyliarz konfederacji targowickiej.
- Ignacy Zagórski (zm. 1829) - major wojsk pruskich, fundator kościoła w Błędowie. Był synem Aleksandra. Ożenił się z Marią Elżbietą Wiercińską. Jego synem był Karol Zagórski, dziedzic Błędowa.
- Włodzimierz Zagórski (1834-1902) – pisarz, satyryk, prozaik, publicysta, oficer armii austriackiej.
- Jan Zagórski (1842-1909) - powstaniec styczniowy, wywieziony na Syberię. Był ojcem gen. Włodzimierza Zagórskiego.
- Włodzimierz Zagórski (1882-1927) - generał brygady, pilot Wojska Polskiego.
- Kazimierz Zagórski (1883–1944) - fotograf i podróżnik.
- Juliusz Ostoja-Zagórski (1878-1919) - major, dowódca 2 Pułku Ułanów Legionów Polskich (1915-1918).
- Andrzej Zagórski (1926-2007) - historyk, oficer Armii Krajowej.
- Zbigniew Ostoja-Zagórski (1927-1993) - scenograf związany z Wytwórnią Filmów Fabularnych we Wrocławiu. Syn Wilhelma Ostoja-Zagórskiego, oficera IX Pułku Ułanów Małopolskich i Stefanii z Zawadzkich.
- Bożena Ostoja-Zagórska Kearns (zm. 2014) - uczestniczka Powstania Warszawskiego - AK - zgrupowanie „Radosław“ - pułk „Broda 53“ - kompania „Lena“ („Dysk“ - Dywersja i Sabotaż Kobiet).
- Włodzimierz Ostoja-Zagórski - biochemik i biolog molekularny, profesor.
- Janusz Ostoja-Zagórski - profesor zwyczajny nauk humanistycznych.
Wywody szlachectwa
W Królestwie Polskim wylegitymowali się ze szlachectwa z herbem Ostoja: Franciszek i Walenty, synowie Wojciecha Zagórskiego (legitymacja z 1843 r.), Karol Fryderyk Wilhelm Józef (4 imion), syn Ignacego i Marii Wiercińskiej, wnuk Aleksandra Zagórskiego, który w 1759 roku odziedziczył dobra Bochotek (legitymacja z 1838 r.) oraz Antoni, syn Marcina, prawnuk Kazimierza Michała Zagórskiego, który w roku 1701 wszedł w posiadanie dóbr Góry (legitymacja z 1838 r.).
W Guberni Wołyńskie, w roku 1802, dnia 20 listopada dowiódł szlachectwa z herbem Ostoja Aleksander Zagurski, ziemianin powiatu zasławskiego, syn Józefa i Teodory Zagurskich, wnuk Józefa Zagurskiego.
Majątki ziemskie Zagórskich
Zagórzyce, Bochotek (Bachotek), Góry, Błędów (Błędowszczyzna).
Linki zewnętrzne, źródła i literatura
- K. Niesiecki, Herbarz polski, wyd. J.N. Bobrowicz, Lipsk 1839-1845, t. X, s. 23, t. XI, s. 485.
- J. Krzepela, Rody ziemiańskie XV i XVI wieku. T. 1. Małopolskie rody ziemiańskie, Kraków 1928, s. 124.
- J. Krzepela, Rody ziem pruskich, cz. I, Kraków 1927, s. 6.
- J. Długosz, Liber beneficiorum dioecesis Cracoviensis, t. II, Kraków 1864, s. 49.
- J. Laberschek, K. Tunia, M. Wyżga, Pod Krakowem. Monografia historyczna gminy Michałowice. Tom I. Do schyłku XVIII wieku, Kraków 2014, s. 78.
- T. Jurek (red.), Słownik historyczno-geograficzny ziem polskich w średniowieczu, Instytut Historii Polskiej Akademii Nauk, 2010-2019, Kraków, część I, s. 285-286 (hasło: Budzisławice).
- E. Sęczys, Szlachta wylegitymowana w Królestwie Polskim w latach 1836-1861, Warszawa 2000, s. 801.
- Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, t. I, s. 247.
- O. Chorowiec, Herbarz szlachty wołyńskiej, t. I-VII, Radom 2012-2018.
- Zbiry Biblioteki Narodowej.
- Archiwum Państwowe w Łodzi, Akta stanu cywilnego Parafii Rzymskokatolickiej w Zduńskiej Woli, małżeństwa, nr aktu/rok: 24/1826.
- Archiwum Państwowe w Radomiu, Urząd Stanu Cywilnego Parafii Rzymskokatolickiej Wyśmierzyce, małżeństwa, nr aktu/rok: 6/1828.
- Archiwum Państwowe m. st. Warszawy, Oddział w Grodzisku Maz., Akta stanu cywilnego parafii rzymskokatolickiej Błędowie, zgony, nr aktu/rok: 24/1829.
- Jan Zagórski
- Józef Zagórski
- Michał Zagórski
- Zbigniew Ostoja-Zagórski
- Włodzimierz Zagórski
- Włodzimierz Ostoja-Zagórski
- Juliusz Ostoja-Zagórski
- Bożena Ostoja-Zagórska
- Janusz Ostoja-Zagórski
- Zagórscy