Historia rodziny Szyszkowskich

Szyszkowski (Syskowski, Siskowski) - odwieczna szlachta, barones Regni Poloniae, stara rycerska rodzina, zacna i dla Polski wielce zasłużona, pieczętująca się herbem Ostoja, należąca do heraldycznego rodu Ostojów (Mościców), wywodząca się z dawnego województwa sieradzkiego, powiatu piotrkowskiego. Nazwisko pochodzi od wsi Syski (dawniej Szyszki) koło Tuszyna, która jest gniazdem rodowym Szyszkowskich.

Najstarsze świadectwa źródłowe

• Pierwsza wzmianka dotycząca Sysków pochodzi z roku 1399. Występuje w niej Sandek z Szyszków (de Syszki).
• W roku 1405 wzmiankowany był Albert z Szyszków (de Szyski).
• W latach 1410-1415 występował Dobrosław z Szyszków (de Sziszky, de Siszky, de Siski).
• Na początku XVI w. występował Stanisław Szyszkowski, starosta klucza opatowskiego arcybiskupstwa gnieźnieńskiego, dziedzic w Rozdżałach. W latach 1522-1524 wykupywał części tej wsi z rąk Koźmińskich.
• W roku 1538 poświadczony jako szlachcic herbu Ostoja był Stanisław Szyszkowski, kanonik poznański, syn Józefa Szyszkowskiego i Katarzyny z Pudłowskich.
• W roku 1552 posiadała część dóbr Syski Ewa Siskowska. Obok niej, w tym czasie, dziedziczyli w Syskach także: Błoński, Grabski, Nastalek, Kozikowie, Miesiączkowie.

Wybitni przedstawiciele rodziny Szyszkowskich

• Stanisław Szyszkowski (zm. po 1579) - kanonik gnieźnieński i poznański, prepozyt kapituły kolegiackiej w Sieradzu, proboszcz sieradzki, oficjał i dziekan wieluński.
• Marcin Szyszkowski (1554-1630) – książę siewierski, polski duchowny katolicki, biskup-koadiutor, następnie biskup łucki, płocki i krakowski.
• Mikołaj Szyszkowski (1590-1643) – książę biskup warmiński 1633-1643, sekretarz wielki koronny, administrator apostolski diecezji sambijskiej, sekretarz królewski, prepozyt pułtuski, kantor krakowski, kanonik płocki, opat komendatoryjny czerwiński.
• Piotr Szyszkowski (zm. 1645) – marszałek Trybunału Głównego Koronnego, kasztelan wojnicki w latach 1638-1645, kasztelan sądecki w latach 1637-1638, starosta warecki i osiecki, poseł na sejm 1634.
• Mikołaj Szyszkowski (zm. ok. 1650) – podkomorzy wieluński w latach 1630-1650, sędzia ziemski wieluński w latach 1613-1630, sekretarz królewski, poseł na sejm nadzwyczajny 1626 roku z ziemi wieluńskiej, członek konfederacji generalnej zawiązanej 16 lipca 1632 roku, poseł ziemi wieluńskiej na sejm konwokacyjny 1632 roku.
• Józef Szyszkowski (zm. po 1782) - subdelegat grodzki nowokorczyński.
• Władysław Szyszkowski (ur. 1844) - powstaniec styczniowy.
• Zdzisław Wojciech Szyszkowski pseudonim Ostoja (1921-1985) - podporucznik Armii Krajowej, uczestnik powstania warszawskiego.

Majątki ziemskie Szyszkowskich

Poniżej wymienione są ważniejsze dobra ziemskie, które posiadali przedstawiciele rodziny Szyszkowskich herbu Ostoja.

Syski (dawniej Szyszki), Lutosławice, Rozdżały, Spytkowice,

Zobacz też

• Szyszkowski
• Członkowie rodziny Szyszkowskich

Linki zewnętrzne, źródła i literatura

• B. Paprocki, Herby rycerstwa polskiego przez Bartosza Paprockiego zebrane i wydane r. p. 1584, wydanie Kazimierza Józefa Turowskiego, Kraków 1858, s. 372.
• K. Niesiecki, Herbarz polski, wyd. J.N. Bobrowicz, Lipsk 1839-1845, t. VIII, s. 648-652.
• Teki Dworzaczka, Biblioteka Kórnicka, PAN.
• Poczet szlachty galicyjskiej i bukowińskiej, Lwów 1857, s. 253.
• B. Ulanowski, Materiały do historii prawa i heraldyki polskiej, „Arch. Kom. Hist.”, Kraków 1886, t. III, s. 398-399.
• J. Korytkowski, Prałaci i kanonicy katedry metropolitalnej gnieźnieńskiej od roku 1000 aż do dni naszych. Podług źródeł archiwalnych, Gniezno 1883, t. IV, s. 86-87.
• W. J. Skowroński, Rody szlacheckie w Wielkopolsce w XVI – XIX w., Biblioteka Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk, litera "S", cz. II, s. 129.
• S. Zajączkowski, S. M. Zajączkowski, Materiały do słownika geograficzno-historycznego dawnych ziem łęczyckiej i sieradzkiej do 1400 roku, Łódź 1970, cz. II, s. 131.
• S. Kozierowski, Badania nazw topograficznych na obszarze dawnej wschodniej Wielkopolski, Poznań 1926, t. II, s. 176.
• Urzędnicy województwa krakowskiego XVI-XVIII wieku. Spisy, (praca zbiorowa pod red. A. Gąsiorowskiego), Kórnik 1990, s. 263.
• Urzędnicy województw łęczyckiego i sieradzkiego XVI–XVIII wieku. Spisy, (praca zbiorowa pod red. A. Gąsiorowskiego), Kórnik 1993, s. 296.
• W. Pogorzelski, Sieradz, Włocławek 1927, s. 17, 84.
• T. A. Nowak, Socjotopografia Wielunia w pierwszej połowie XVI w., Radomsko 2018, s. 269, 274, 361, 388, 401, 489, 512.
• S. Zabraniak, Z dziejów kapituły kolegiackiej w Wieluniu (XV w. – 1766 r.), [w:] „Rocznik Wieluński”, t. 12 (2012), s. 27.
• S. Małyszko, Dawne budownictwo folwarczne. Majątki wielkopolskie. Tom IV, powiat kaliski, Szreniawa 2000, s.14, 32, 38, 52, 68, 111, 165, 178, 191, 202, 207, 212, 312.
• M. J. Minakowski, Wielka Genealogia Minakowskiego.
• D. Warzocha, Pamiątki po dr Witoldzie Szyszkowskim, Muzeum w Tomaszowie Mazowieckim.
• Szyszkowscy herbu Ostoja