Historia rodziny Gajdowski-Potapowicz

Herb Ostoja Gajdowskich-Potapowiczów, źródło: „Ogólny herbarz rodzin szlacheckich Imperium Wszechrosyjskiego”.

Gajdowski-Potapowicz (także Hajdowski-Potapowicz) - odwieczna szlachta, rycerze, litewska rodzina biorąca nazwisko od imienia przodka rodziny Potapa, bojara kijowskiego. Druga część nazwiska rodziny pochodzi od majątku Gajdowicze (Gojdowskie, Gaydowgi), niegdyś położonego koło Łukaszówki w obwodzie czerkaskim.

Historia rodziny

Seweryn hr. Uruski o rodzinie Gajdowskich-Potapowiczów pisał w „Rodzinie. Herbarzu polskim”: Grzegorz, syn Bogdana a wnuk Potapa, i dlatego biorący nazwę Potapowicz, dostał w 1572 r. od króla Zygmunta Augusta zatwierdzenie przywilejów na dobra ziemskie, od poprzednich władców Litwy jego przodkom nadanych; prawnuk tego Grzegorza, Leontij służył w wojsku zaporożskiem, a jego potomkowie otrzymali nadania ziemskie od cesarzów rosyjskich. Z nich Wasili, syn Jana, od majątku Gaydowgi wziął nazwisko Gaydowski, łącząc je z dawnem Potapowicz; z jego potomków, Jan z synami, Włodzimierzem i Michałem w 1857 r., a Daniel w 1848 r. wylegitymowani w Cesarstwie i zapisani do ksiąg szlachty gub. kijowskiej. Daniel i Jan, synowie Maksyma, urzędnicy w gub. kijowskiej 1859 r. [t. IV, s. 75]. Byli w wojew. kijowskiem i brali przydomek Gajdowski i Sielecki. Daniel, syn Maksymiliana, deputat szlachty pow. czerkaskiego 1845 r. [t. XIV, s. 275].

O rodzinie Gajdowskich-Potapowiczów w „Słowniku encyklopedycznym Brockhausa i Efrona” można przeczytać: Gajdowscy-Potapowiczowie - szlachecka rodzina. Ich przodkowie, Iwan i Piotr Grzegorzewiczowie-Potapowiczowie, zgodnie z listem Aleksandra Włodzimierzowicza kijowskiego, otrzymali majątki, które w 1572 roku zostały zatwierdzone dla ich potomków Grzegorza, Iwana i Jeska Bogdanowiczów P. Potomkowie Grzegorza, posiadając dobra Gajdowicze, przyjęli w XVIII wieku nazwisko G.-Potapowiczowie. Rodzina została wpisana do VI części księgi genealogicznej guberni kijowskiej i połtawskiej.

Znani przedstawiciele rodziny Gajdowskich-Potapowiczów

• Potap Iwaszkowicz (zm. 1537) - protoplasta rodu, bojar kijowski, żył na przełomie XV i XVI wieku. Zmarł w 1537 roku. Był synem Iwaszki (Iwana) i potomkiem bojara Grzegorza, właściciela majątku Grigoriw (dziś Grigorówka), położonego w obwodzie czerkaskim. Miał dwóch synów zrodzonych z małżonki Uliany - Opanasa i Bogdana. Potap Iwaszkowicz miał także córkę Miłochę, zamężną za Boguszem Morozowiczem, dziedzicem Żerdowy leżącej w obwodzie kijowskim. Wnukami Potapa byli: Andrzej, Grzegorz, Iwan i Jeszko, synowie Bogdana Potapowicza. Posiadali oni oprócz połowy Grigoriwa także dobra Tahańcza i Moszny, leżące w obwodzie czerkaskim, od których przybrali pierwszy człon nazwiska Moszeńscy-Potapowiczowie. Trzej z nich - Grzegorz, Iwan i Jeszko Potapowiczowie w roku 1572 uzyskali od króla Zygmunta Augusta potwierdzenie prawa do posiadania wspomnianych wyżej majątków.

• Leoncjusz Potapowicz (zm. po 1697) - syn Pawła, oboźny pułku perejasławskiego w końcu XVII wieku.

• Wasyl Gajdowski-Potapowicz - protoplasta linii Gajdowskich Potapowiczów, jako pierwszy pisał się Gajdowski-Potapowicz. Był synem Jana Potapowicza.

• Daniel Gajdowski-Potapowicz (zm. po 1845) - syn Maksymiliana, deputat szlachty powiatu czerkaskiego w roku 1845.

Członkowie rodziny Gajdowskich-Potapowiczów

• Drzewo genealogiczne

Majątki ziemskie Potapowiczów

• Majątki ziemskie Gajdowskich-Potapowiczów i ich przodków

Grigoriw (dziś Grigorówka), Żerdowy, Tahańcza, Moszny, Biały Brzeg (osada dziś nieistniejąca, leżała nad brzegiem Dniepru), Gojdowskie (Gajdowicze, Gajdowgi - osada obecnie nieistniejąca, położona była koło Łukaszówki).

• 

  Gojdowskie (Gajdowskie, Gajdowicze, Gajdowgi), osada obecnie nieistniejąca, położona była koło Łukaszówki w obwodzie czerkaskim na Ukrainie. Fragment Wojenno-topograficznej mapy Europejskiej Rosji (wykonanej w latach 1845-1889).

• 

  Moszny, położone w obwodzie czerkaskim. Fragment Wojenno-topograficznej mapy Europejskiej Rosji (wykonanej w latach 1845-1889).

• 

  Tahańcza, położona w obwodzie czerkaskim. Fragment Wojenno-topograficznej mapy Europejskiej Rosji (wykonanej w latach 1845-1889).

• 

  Grigorówka, położona nad Dnieprem, w obwodzie czerkaskim. Fragment Wojenno-topograficznej mapy Europejskiej Rosji (wykonanej w latach 1845-1889).

Linki zewnętrzne

• Gajdowscy-Potapowiczowie, Wikipedia
• Gajdowscy-Potapowiczowie w Słowniku encyklopedycznym Brockhausa i Efrona
• Gajdowscy-Potapowiczowie w Ogólnym herbarzu rodzin szlacheckich Imperium Wszechrosyjskiego
• Potapowiczowie
• Gajdowscy-Potapowiczowie na stronie o historii Połtawy

Gajdowscy-Potapowiczowie w szlacheckiej księdze genealogicznej guberni połtawskiej.

Aleksander Michjłowicz Gajdowski-Potapowicz, wykładowca Pierwszego Rosyjskiego Korpusu Kadetów.

Mikołaj Michjłowicz Gajdowski-Potapowicz, lekarz weterynarii 16 pułku kozaków dońskich.

Bibliografia

• S. Uruski, Rodzina. Herbarz szlachty polskiej, Warszawa 1904-1931, t. IV, s. 75, t. XIV, s. 275
• Ogólny herbarz rodzin szlacheckich Imperium Wszechrosyjskiego, Sankt Petersburg, 1798-1840, cz. VII, s. 150.
• Słownik encyklopedyczny Brockhausa i Efrona, Sankt Petersburg 1892, nr XIV, s. 875.
• M. S. Hruszewski, Kilka dokumentów kijowskich z XV i XVI wieku, (w:) „Studia i eksploracje historyczne (1888–1896)”, Lwów 2003, t. V, s. 112-122.