Historia rodziny Tumiłowiczów: Różnice pomiędzy wersjami

Wersja z 09:07, 30 lip 2024

Zabierzowski (Zabierzewski, Gniady) – polska szlachta, stara rycerska rodzina, zacna i dla Polski wielce zasłużona, pieczętująca się herbem Ostoja, należąca do heraldycznego rodu Ostojów (Mościców), wywodząca się z Zabierzowa, należącego do parafii Wawrzeńczyce (do 1780 r.), w dawnym (przedrozbiorowym) powiecie proszowickim województwa krakowskiego¹.

Historia rodziny

Zabierzowscy herbu Ostoja pochodzą od Gniadych z Krzcięcic, koło Jędrzejowa, z których Piotr Gniady, podstarości krakowski, kasztelan czechowski, marszałek dworu kardynała Fryderyka Jagiellończyka, pisał się z Zabierzowa już w 1475 r.²

Pierwszym, spotykanym w źródłach przedstawicielem rodziny Gniadych jest Stanisław (Staszek) Gniady, który występuje jako właściciel Krzcięcic w latach 1386-1392. Jego małżonką była Skrochna.

Zabierzowscy wylegitymowali się ze szlachectwa z herbem Ostoja w Królestwie Polskim w latach 1842-1850, byli to: Antoni, Franciszek i Ignacy, synowie Sebastiana Zabierzowskiego oraz Ignacy Wiktor, syn Tomasza Zabierzowskiego. W Królestwie Galicji przedstawiciele tej rodziny wylegitymowali się z herbem Ostoja w latach 1782- 1889, byli to: Stanisław Zabierzowski, Franciszek Zabierzowski, Józef Apolinary, syn Franciszka, Stanisław Hipolit, syn Józefa Apolinarego Zabierzowskiego oraz Eugeniusz Ferdynand, syn Stanisława Hipolita Zabierzowskiego. W Imperium Rosyjskim, w Guberni Wołyńskiej wylegitymowali się ze szlachectwa w 1802 r. Zabierzewscy herbu Ostoja: Józef i Antoni, synowie Stanisława Zabierzewskiego.

Świadectwo szlachectwa rodziny Zabierzewskich z rysunkiem herbu Ostoja, zbiory prywatne.
Drzewo genealogiczne Zabierzewskich h. Ostoja pochodzące z dokumentów wywodowych, zbiory CPAHU.
Drzewo genealogiczne Zabierzewskich h. Ostoja pochodzące z dokumentów wywodowych, zbiory CPAHU.

Znani przedstawiciele rodziny Zabierzowskich

Piotr Gniady z Zabierzowa (zm. 1502) – podstarości krakowski (1477-1479) i (1480-1481), burgrabia krakowski (1483-1495), starosta zamku Golesz (1486), starosta muszyński (1498), kasztelan czechowski (1498-1502), marszałek dworu kardynała Fryderyka Jagiellończyka (1495-1498)³.
Stanisław Gniady z Zabierzowa (zm. po 1518) – skarbnik królowej Barbary.
Jan Gniady z Zabierzowa (zm. 1525) – burgrabia krakowski, cześnik łęczycki, pokojowiec Jana Olbrachta.
Andrzej Gniady z Zabierzowa (zm. 1541) – opat orłowski (1511-1526) i tyniecki (1526-1541).
Wojciech Zabierzowski (zm. 1647) – pisarz skarbu koronnego, komornik ziemski pilzneński, dziedzic dóbr ziemskich w Oleksińcach.
Franciszek Zabierzowski (zm. po 1804) – szambelan JKM Stanisława Augusta Poniatowskiego.
Aleksander Zabierzowski (zm. 1870) – urzędnik Królestwa Polskiego (1854-1857), budowniczy pow. krasnostawskiego.
Ignacy Ostoja-Zabierzewski (1822-1882) – c. k. komisarz powiatowy.
August Zabierzowski (zm. 1883) – urzędnik Królestwa Polskiego, podpisarz w Sądzie Apelacyjnym Królestwa Polskiego (1859-1864), pisarz w Trybunale Handlowym w Warszawie (1865-1866), adwokat.
Stanisław Hipolit Zabierzowski (zm. po 1889) – rządca dóbr w Żmigrodzie.
Zygmunt Zabierzowski (zm. 1917) – urzędnik kolei warszawsko-wiedeńskiej.

Ruiny zamku Golesz, którego starostą był w XV w. Piotr Gniady z Zabierzowa h. Ostoja. Rys. M. B. Stęczyński (1847).
Opactwo w Tyńcu zarządzane przez Andrzeja Gniadego z Zabierzowa h. Ostoja w latach 1526-1541. Fot. A. Wisłocki, zbiory BN.
Klepsydra Ignacego Zabierzewskiego h. Ostoja, zbiory BJ.

Majątki ziemskie Zabierzowskich

Krzcięcice, Zabierzów, Krzeczów – tenuta, Książnice, Ostrów, Bogucice, Tynica, Oleksińce Szlacheckie, Gorzejowa, Żarówka.

Przypisy

1. Słownik historyczno-geograficzny ziem polskich w średniowieczu, Kraków, część III, . 321 (hasło: Książnice).
2. Słownik historyczno-geograficzny ziem polskich w średniowieczu, Kraków, część III, s. 188 (hasło: Krzeczów – tenuta).
3. Słownik historyczno-geograficzny ziem polskich w średniowieczu, Kraków, część V, s. 105 (hasło: Muszyna).

Bibliografia

K. Niesiecki, Herbarz polski, (wyd.) J.N. Bobrowicz, Lipsk 1839-1845, t. IV, s. 153, t. X, s. 8.
S. Uruski, Herbarz szlachty polskiej, Warszawa 1904-1931, t. IV, s. 206.
A. Boniecki, Herbarz Polski, Warszawa 1889-1913, t. VI, s. 129-130.
Poczet szlachty galicyjskiej i bukowińskiej, Lwów 1857, s. 287.
E. Sęczys, Szlachta wylegitymowana w Królestwie Polskim w latach 1836-1861, Warszawa 2007, s. 801-802.
O. Chorowiec, Herbarz szlachty wołyńskiej, Radom 2012–2018, t. III, s. 441.
Polski Słownik Biograficzny, t. VIII, s. 140.
A. Kulecka, Urzędnicy Królestwa Polskiego (1815-1915). Materiały do biogramów, Warszawa 2019, s. 3373.
Według strony internetowej rodziny Tumiłowicz (http://home.mira.net/~larat/ - strona obecnie nieaktywna, patrz archive) protoplastą rodziny był Marcin, porucznik armii koronnej, który otrzymał od króla za zasługi wojenne tytuł szlachecki i 20 włók ziemi w Skorodno w obwodzie czernihowskim (1432 lub 1492). Wg ww. strony internetowej i innych informacji w XVII/XVIII stuleciu członkami rodziny m.in. byli:

- Tadeusz, podczaszy smoleński, zarządca majątku Hodolewszczyzna (Godlewszczyzna?) w pow. grodzieńskim, - Bazyli (1635 – po 1696) z Hodolewszczyzny, właściciel Hodolewszczyzny (od 1688) oraz zaścianka Świeparadoszczyzna w pow. nowogródzkim (od 1696), - Józef (po 1665 – po 1779) z Hodolewszczyzny, z synami właściciel majątku w Łoszycy w pow. mińskim (do 1779) oraz Holbowszczyzny (od 1761), - Jan (1675 - 1730) z Hodolewszczyzny, właściciel majątków Żyżma-Gimbuty-Melenkowszczyzna w pow. lidzkim (od 1707), - Leon (przed 1725) z Hodolewszczyzny, współwłaściciel majątku w Łoszycy (do 1779), wojski miński, otrzymał przywileje generalskie, - Andrzej (1725 - ?) z Hodolewszczyzny, współwłaściciel majątku w Łoszycy, porucznik armii koronnej (od 1777), - Diamenty (1732 - 1781) z Hodolewszczyzny, współwłaściciel majątku w Łoszycy, porucznik armii koronnej (od 1777), - Kazimierz (przed 1752) z Łoszycy, rotmistrz JKM (od 1778), - Eliasz (1758 - po 1808) z Łoszycy, właściciel majątku w Borsukowej Grzędzie. Na podstawie wniosku DDS Mińsk z 27.11.1802 rodzina Tumiłowicz do X pokolenia (t.j. dwa pokolenia po Kazimierzu i Eliaszu) uzyskała potwierdzenie szlachectwa dekretem Senatu z 17.12.1859. Potomkowie rodziny mieszkają obecnie nie tylko w Polsce, ale także w Australii, Białorusi, Brazylii, Kanadzie, Litwie, Łotwie, Rosji i USA.

    */ wg autora ww. strony Tumiłowiczów (Ints'a Tumilovicsa) były trudności z odczytaniem 
       w tekście rękopisu dokumentu roku nadania(1432 czy 1492), 
       a rok 1432 jest mało prawdopodobny

@@ Linia 61: / Linia 61: @@
 * ''Polski Słownik Biograficzny'', t. VIII, s. 140.
 * A. Kulecka, ''Urzędnicy Królestwa Polskiego (1815-1915). Materiały do biogramów'', Warszawa 2019, s. 3373.
-* Według strony internetowej rodziny Tumiłowicz (http://home.mira.net/~larat/ - strona obecnie nieaktywna, patrz [https://web.archive.org/web/20180830185837/http://home.mira.net/~larat/ archive]) protoplastą rodziny był Marcin, porucznik armii koronnej, który otrzymał od króla za zasługi wojenne tytuł szlachecki i 20 włók ziemi w Skorodno w obwodzie czernihowskim (1432 lub 1492).*/
+* Według strony internetowej rodziny Tumiłowicz (http://home.mira.net/~larat/ - strona obecnie nieaktywna, patrz [https://web.archive.org/web/20180830185837/http://home.mira.net/~larat/ archive]) protoplastą rodziny był Marcin, porucznik armii koronnej, który otrzymał od króla za zasługi wojenne tytuł szlachecki i 20 włók ziemi w Skorodno w obwodzie czernihowskim (1432 lub 1492). Wg ww. strony internetowej i innych informacji w XVII/XVIII stuleciu członkami rodziny m.in. byli:
-Wg ww. strony internetowej i innych informacji w XVII/XVIII stuleciu członkami rodziny m.in. byli:
 - Tadeusz, podczaszy smoleński, zarządca majątku Hodolewszczyzna (Godlewszczyzna?) w pow. grodzieńskim,
 - Bazyli (1635 – po 1696) z Hodolewszczyzny, właściciel Hodolewszczyzny (od 1688) oraz zaścianka Świeparadoszczyzna w pow. nowogródzkim (od 1696),