Bogusławski Antoni Onufry

Patent szlachecki syna Antoniego Onufrego Bogusławskiego - Antoniego Jana z 1849 roku

Grób Salomei z Bobowskich Bogusławskiej oraz jej syna i brata w Mierzynie

Antoni Onufry Bogusławski herbu Ostoja (ur. 1768, zm. przed 1835) – ziemianin. Współdziedzic Świerczyńska, posesor dóbr Włocin, Żelisław, Bronowice.

Syn Jakuba Ścibor-Bogusławskiego i Marianny z Chodakowskich h. Dołęga. Wnuk Andrzeja Ścibor-Bogusławskiego h. Ostoja, wicepodkomorzego łęczyckiego i sieradzkiego. Miał dwóch braci – Ignacego i Walentego oraz siostrę Annę (Mariannę) 1v. Zaleską 2v. Koźmińską. Antoni urodził się w 1768 r.

W roku 1788 Antoni Bogusławski był administratorem dóbr Zielęcin. W latach 1786-89 był zastawnym właścicielem dóbr Uników.

W pierwszej dekadzie XIX w. miał miejsce proces w sądzie pokoju w Piotrkowie Trybunalskim pomiędzy Antonim Bogusławskim i jego rodzeństwem a wujem Piotrem Chodakowskim o część spadku po zmarłym bezpotomnie Józefie Chodakowskim (ich bratem wujecznym), który posiadał, zapisane na dobrach Świerczyńsko i Gieski ok. 75 000 zł. pol. czyli przeszło 3/4 wartości majątku. Z tej sumy Bogusławskim należało się 25 000 zł. pol. Innymi słowy mówiąc Bogusławscy byli właścicielami czwartej części Świerczyńska. Piotr Chodakowski nie chciał wypłacić Bogusławskim należnej im sumy argumentując swe stanowisko wydatkami (przeszło 29 tys. zł. pol.), jakie poczynił na opiekę nad zmarłym bratankiem. Proces zakończył się po kilku latach kompromisem zawartym w sądzie pojednawczym piotrkowskim w dniu 8 listopada 1808 r. W wyniku ugody Bogusławscy ustąpili z należnej im części majątku Świerczyńsko w zamian za przyrzeczenie Chodakowskiego, iż wypłaci im 13 000 zł. pol.

W tym czasie Antoni Bogusławski był już mężem Salomei z Bobowskich herbu Gryf, córki Franciszka i Marianny Wierusz-Bielskiej, podstarostów bienieckich. Salomea urodziła się w 1776 r., miała 2 braci – Józefa i starszego o 27 lat Ignacego, uczestnika konfederacji barskiej. Salomea i Antoni Bogusławscy w roku 1806 mieszkali w Żelisławiu, dzierżawiąc części tego majątku. Żelisław w tym czasie należał do Ignacego Kajetana Błeszyńskiego herbu Suchekomnaty. Tam, 12 lipca 1806 roku zmarł ich pierworodny syn Jan Bogusławski. Tam też urodził się w dniu 5 lipca 1807 roku ich drugi syn Ignacy Napoleon (przyszły proboszcz w Mierzynie). Ojcem chrzestnym Ignacego był Ignacy Kajetan Błeszyński a matką chrzestną jego żona Apolonia z Grodzickich. W listopadzie 1808 roku Bogusławscy nie mieszkali już w Żelisławiu. Przebywali wówczas w rodzinnym Włocinie. Jesienią 1809 r. Antoni Bogusławski wszedł w posiadanie część majątku Bronowice pod Brzezinami. Tam w marcu 1813 r. przyszedł na świat Franciszek Wincenty Bogusławski. W latach 30-tych XIX w. Bogusławscy mieszkali w Łasku. Przebywając w Łasku Bogusławscy utrzymywali kontakty z okolicznymi ziemianami a zwłaszcza z Walentym Otockim, posesorem Woli Łaskiej i dziedzicem Korczewa. Kontakt ten zaowocował małżeństwem ich córki Petroneli z Walentym Otockim w roku 1835. Ślub odbył się w kolegiacie łaskiej a ceremonii przewodził ksiądz Michał Petrykowski przy asystencji wikarego ks. Ignacego Napoleona Bogusławskiego. Wówczas Antoni Onufry Bogusławski już nie żył. Tego roku, owdowiała Salomea Bogusławska przeprowadziła się do Mierzyna, gdzie jej syn ks. Ignacy Napoleon właśnie objął probostwo. Tam u boku syna Salomea dożyła sędziwego, jak na owe czasy wieku 79 lat. Zmarła w drugi dzień świąt 25 grudnia 1855 roku i została pochowana w grobie rodzinnym u boku swego brata Ignacego Bobowskiego na cmentarzu w Mierzynie. Jej syn ksiądz Ignacy Bogusławski kazał wyryć na płycie nagrobnej matki napis do dziś widoczny choć już trudny do odczytania:

Matko Tyś mojem szczęściem na tym świecie była,
Żyłaś dosyć dla siebie, dla mnie krótkoś żyła,
Dziś ta myśl mą pociechą, lżejsza serca rana,
Że cię znów kiedyś ujrzę, o matko kochana.

Bibliografia

---

• R. Bogusławski, Dobra ziemskie Ścibor-Bogusławskich w Ziemi Sieradzkiej XV - XX w., Na Sieradzkich Szlakach, 4/2007.