Antoni Świerczyński

Antoni Świerczyński (Świrczyński), (ur. 15 I 1670 w Wielkopolsce - zm. 10 VII 1727 w Krakowie) – ksiądz jezuita, profesor etyki, matematyki, filozofii i teologii, prefekt studiów w Krakowie i Sandomierzu, rektor kolegium jezuitów w Bydgoszczy oraz rektor i mistrz nowicjatu w Krakowie, autor książek.

Życiorys

Antoni Świerczyński urodził się 15 I 1670 roku w Wielkopolsce. Jego rodzicami byli – Stanisław Antoni Świerczyński i Katarzyna z Przeborowskich, dziedzice Chwalibogowa i Chwalibogówka koło Wrześni. Wstąpił do zakonu jezuitów 18 VIII 1688 roku w Krakowie. W latach 1691-1694 studiował filozofię w Kaliszu, potem, w latach 1697–1701, teologię w Poznaniu, gdzie w roku 1700 przyjął święcenia kapłańskie. Uroczystą profesję zakonną czterech ślubów złożył w dniu 2 lutego 1706 w Kaliszu. W latach 1702–1703, wykładał etykę i matematykę w Lublinie, następnie w latach 1704-1705 logikę w kolegium poznańskim, po czym w latach 1704–1707 filozofię w Kaliszu. Od roku 1707 wykładał teologię scholastyczną w Krakowie. W latach 1709–1717, prowadził wykłady w kolegium lwowskim. Pełnił tam także obowiązki prefekta szkoły oraz rektora kościoła św. Piotra i Pawła. W roku 1720 został rektorem kolegium w Bydgoszczy. W sierpniu 1724 roku, powierzono mu obowiązki rektora domu probacji przy kościele św. Szczepana w Krakowie a także magistra nowicjatu i konsultora prowincji.

Znane są publikacje ascetyczne Antoniego Świerczyńskiego napisane w języku łacińskim (Dies vitae religiosae, Kraków 1726; Via caelestis, Sandomierz 1727) i polskim (Droga do zbawienia, Lwów 1727) oraz komentarze homiletyczne do Księgi Mądrości (Atrium sapientiae apertum, Lwów 1716). Pozostały także rękopisy jego wykładów z teologii.

O Antonim Świerczyńskim pisał Kasper Niesiecki w „Herbarzu polskim”: Świerczyński herbu Ostoja, [...] Antoni w zakonie naszym rządził kollegium Bydgoskie, i nowicyat Krakowski, gdzie życie zamknął w r. 1727. Są w druku te jego książki, 1mo. Atrium Sapientiae seu Commentatio Moralis in primum Caput Sapientiae 1716. Leopol. in 4to. 2do. Via coelestis Sapientiae, seu Meditationes, Sandomirien. 1727. in 4to. 3tio. Dies vitae religiosae per varios virtutum actus distributus Cracov. 1726. in 12. suppresso nomine. 4to. Droga do zbawienia

Bibliografia

• Encyklopedia wiedzy o jezuitach na ziemiach Polski i Litwy 1564–1995, oprac. L. Grzebień SJ, Kraków 1996, hasło: ŚWIRCZYŃSKI [dostęp: 2022-06-17].
• L. Grzebień SJ, Katalog profesorów kolegium jezuickiego w Poznaniu z „Encyklopedii wiedzy o jezuitach” zestawiony, [w:] „Kronika Miasta Poznania. Nasi dawni Jezuici”, R. 65, nr 4/1997 [dostęp: 2022-06-17].
• A. P. Bieś, Świrczyński Antoni, [w:] „Polski Słownik Biograficzny”, t. LI, Warszawa-Kraków 2016-2017.
• K. Niesiecki, Herbarz polski, wyd. J. N. Bobrowicz, Lipsk 1839-1845, t. VIII.