Historia rodziny Świerczyńskich: Różnice pomiędzy wersjami
(Nie pokazano 49 wersji utworzonych przez 2 użytkowników) | |||
Linia 1: | Linia 1: | ||
− | [[Plik:Ostoja | + | [[Plik:Ostoja wyciety.jpg|180px|right|]] |
− | + | [[Plik:Swierczynsko mapa Gilly.jpg|200px|thumb|right|Świerczyńsko i Gieski na mapie D. Gilly z początków XIX w.]] | |
+ | [[Plik:Jozef Swierczynski autograf z 1840.jpg|200px|thumb|right|Autograf sędziego [[Józef Gabriel Świerczyński|Józefa Gabriela Świerczyńskiego]] z 1840 r.]] | ||
+ | [[Plik:Poddebski Henryk przed 1939 Gmach Ministerstwa Kom.jpg|200px|thumb|right|[https://pl.wikipedia.org/wiki/Gmach_Ministerstwa_Komunikacji Gmach Ministerstwa Komunikacji] wg projektu [[Rudolf Świerczyński|Rudolfa Świerczyńskiego]].]] | ||
− | [[ | + | '''[[Świerczyński]]''' - [[odwieczna szlachta]], rodzina [[Rycerstwo|rycerska]] pieczętująca się herbem Ostoja. Nazwisko pochodzi od gniazda rodzinnego Świerczyńska położonego koło Rozprzy w dawnym powiecie piotrkowskim województwa sieradzkiego. |
− | == | + | ==Historia rodziny== |
− | + | Najstarsza wzmianka dotycząca Świerczyńskich pieczętujących się herbem Ostoja pochodzi z 1402 roku, z dokumentu, w którym Andrzej, syn Stanisława ze Świerczyńska dowiódł, że należy do rodu Ostojów (Mościców). W połowie XV wieku występuje w źródłach Stanisław ze Świerczyńska zwany ''Świnia'', mąż Jadwigi z Widawy. W połowie XVI wieku na Świerczyńsku dziedziczył Marcin Świerczyński. W roku 1552 w księgach poborowych województwa sieradzkiego wymienieni są trzej bracia, właściciele dóbr w Świerczyńsku Małym. Są to: Wojciech, Marcin i Jan Świniowie. Sygnatariuszem uchwały sejmiku sieradzkiego z roku 1575 był Sebastian Świerczyński. | |
− | == | + | ==Znani przedstawiciele rodziny Świerczyńskich== |
− | + | * '''Adam Świerczyński''' (zm. po 1650) - dziedzic dóbr w Świerczyńsku Mniejszym, Gieskach i Truszczanku. Sprzedał swoje części w tych wsiach w roku 1650. Jego potomkowie, w XIX wieku, legitymowali się ze szlachectwa przed Heroldią Królestwa Polskiego jako szlachta herbu Ostoja. | |
− | + | * '''Marcin Świerczyński''' (zm. po 1673) - dziedzic części dóbr w Świerczyńsku Mniejszym. Wymieniony został w rejestrach pogłównego generalnego województwa sieradzkiego w roku 1673. | |
− | + | * '''[[Antoni Świerczyński]]''' (Świrczyński) (1670-1727) – ksiądz katolicki, jezuita, profesor etyki i matematyki w Lublinie, filozofii w Poznaniu i Kaliszu, teologii w Krakowie i we Lwowie, prefekt studiów w Krakowie i Sandomierzu, rektor kolegium jezuitów w Bydgoszczy oraz rektor i mistrz nowicjatu w Krakowie, autor książek. Jego rodzicami byli - Stanisław Antoni Świerczyński i Katarzyna z Przeborowskich, dziedzice Chwalibogowa i Chwalibogówka koło Wrześni. | |
+ | |||
+ | * '''Walenty Świerczyński''' (ur. 1766) - dziedzic Zakrzewa, zastawny posiadacz majątku Kotfin koło Radomska. Był synem Stanisława i Agaty Kaczorowskiej. Ożenił się w 1809 roku z Wiktorią Lenczowską. Wylegitymowany ze szlachectwa (z herbem Ostoja) w roku 1848. | ||
+ | |||
+ | * '''Antoni Świerczyński''' (zm. po 1774) - łowczy latyczowski (miał sprawować ten urząd w 1774 roku). | ||
+ | |||
+ | * '''Franciszek Świerczyński''' (zm. po 1779) - dziedzic dóbr Wiszczelice i Błenna. Jego syn Wojciech Rafał (ur. 1779), ożeniony z Justyną Ubysz, dziedziczył majątek Dziewczopólko koło Przedecza. | ||
+ | |||
+ | * '''Wincenty Świerczyński''' (zm. 1808) - kapitan 3 pułku piechoty wojsk Księstwa Warszawskiego. Według Stupnickiego poległ podczas oblężenia Saragossy w 1808 roku. | ||
+ | |||
+ | * '''[[Józef Gabriel Świerczyński]]''' (1800-1858) – sędzia prezydujący w Sądzie Policji Poprawczej w Kaliszu, prokurator Sądu Kryminalnego w Lublinie, profesor w gimnazjum gubernialnym w Piotrkowie (wykładał prawo), radca kolegialny, członek Deputacji Szlacheckiej. Był synem Franciszka Świerczyńskiego, posesora klucza krzykowskiego ekonomii koronnej wolborskiej i Antoniny z Kamińskich. Ożenił się z Emilią Bayer (Amelią Bajer). | ||
+ | |||
+ | * '''Antoni Jan Świerczyński''' (ur. ok. 1804) - sekretarz Głównego Urzędu Pocztowego Nadwornego w Warszawie. Był synem Jana i Magdaleny Świerczyńskich, prawnukiem (po mieczu) Wojciecha i Felicjany ze Świeżawskich. Ożenił się z Anielą Kuśmierską. Jego ojciec Jan Świerczyński był archiwistą Trybunału Cywilnego Województwa Kaliskiego. | ||
+ | |||
+ | * '''Romuald Józef Julian Świerczyński''' (1837-1906) - sędzia śledczy, radca stanu, rejent hipoteczny m. Warszawy. Był synem Józefa Gabriela i Emilii Bayer. Ożenił się z Albertyną Bóbr. Zachował się pomnik nagrobny jego rodziny na Starych Powązkach w Warszawie. | ||
+ | |||
+ | * '''Aleksandra Świerczyńska''' (1842-1898) – założycielka i przełożona pierwszej w Lublinie, prywatnej, wyższej pensji żeńskiej, jednej z pierwszych na ziemiach polskich. Była córką Józefa Gabriela i Emilii Bayer. | ||
+ | |||
+ | * '''[[Rudolf Świerczyński]]''' (1887-1943) – polski architekt, współtwórca Wydziału Architektury Politechniki Warszawskiej, którego był profesorem, a w latach 1931–1934 dziekanem. Był synem Teodora, właściciela majątku Rudnik (obecnie Piaski Rudnickie) i Heleny z Myszkiewiczów. Zachował się pomnik nagrobny jego rodziny na Starych Powązkach w Warszawie. | ||
+ | |||
+ | * '''[[Józef Świerczyński]]''' (1893-1940) – generał brygady, pułkownik dyplomowany kawalerii Wojska Polskiego, ofiara zbrodni katyńskiej. W 2007 roku został awansowany pośmiertnie do stopnia generała brygady. Był synem Józefa i Heleny Plichty. | ||
+ | |||
+ | * '''Wincenty Bonawentura Świerczyński''' (1894-1940) - kapitan Wojska Polskiego, zamordowany w Charkowie w 1940 roku. Był synem Józefa i Heleny Plichty. Do Wojska Polskiego wstąpił w 1918 jako ochotnik. W czasie wojny polsko-bolszewickiej pełnił służbę w Wojskowej Dyrekcji Telegrafu i Telefonów, a następnie w VII Brygadzie Jazdy. Po wojnie służył w 13 pap, 8 pap, 21 pap i 9 pap. Odznaczony m.in. Krzyżem Walecznych i Krzyżem Zasługi. | ||
+ | |||
+ | * '''[[Jan Świerczyński]]''' (1897-1969) – generał brygady Wojska Polskiego, uczestnik I wojny światowej, wojny polsko-bolszewickiej, II wojny światowej (kampanii wrześniowej, kampanii włoskiej). Był synem Józefa i Heleny Plichty. | ||
==Majątki ziemskie Świerczyńskich== | ==Majątki ziemskie Świerczyńskich== | ||
− | ==Linki | + | [https://pl.wikipedia.org/wiki/%C5%9Awierczy%C5%84sko Świerczyńsko], Świerczyńsko Mniejsze, [https://pl.wikipedia.org/wiki/Gieski Gieski], [https://pl.wikipedia.org/wiki/Truszczanek Truszczanek], [https://pl.wikipedia.org/wiki/Chwalibogowo_(powiat_wrzesi%C5%84ski) Chwalibogowo], [https://pl.wikipedia.org/wiki/Chwalibog%C3%B3wko Chwalibogówko], [https://pl.wikipedia.org/wiki/Wiszczelice Wiszczelice], [https://pl.wikipedia.org/wiki/B%C5%82enna Błenna], [https://pl.wikipedia.org/wiki/Dziewczop%C3%B3lko Dziewczopólko], [https://pl.wikipedia.org/wiki/Piaski_Rudnickie Rudnik], Zakrzew. |
+ | |||
+ | ==Linki zewnętrzne== | ||
+ | |||
+ | * [https://pl.wikipedia.org/wiki/%C5%9Awierczy%C5%84scy_herbu_Ostoja Świerczyńscy herbu Ostoja, Wikipedia] | ||
+ | |||
+ | ==Bibliografia== | ||
− | + | * K. Niesiecki, ''Herbarz polski'', wyd. J.N. Bobrowicz, Lipsk 1839-1845, t. VIII, s. 579. | |
− | * | + | * A. Boniecki, ''Herbarz polski'', Warszawa 1913, t. XVI, s. 64. |
− | * | + | * E. Sęczys, ''Szlachta wylegitymowana w Królestwie Polskim w latach 1836-1861'', Warszawa 2000, s. 703-704. |
− | * | + | * S. Kozierowski, ''Badania nazw topograficznych na obszarze dawnej wschodniej Wielkopolski'', Poznań 1926, t. A-O, s. 159-160. |
− | * | + | * M.J. Minakowski, ''Genealogia potomków Sejmu Wielkiego''. |
− | * | + | * A. Kulecka, ''Urzędnicy Królestwa Polskiego (1815-1915). Materiały do biogramów'', Warszawa 2019, s. 2903-2904. |
− | * | + | * R. Gerber, ''Studenci Uniwersytetu Warszawskiego 1808-1831. Słownik biograficzny'', Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1977, s. 217. |
− | * | + | * A. Gąsiorowski (red.), ''Urzędnicy podlascy XIV-XVIII wieku. Spisy'', Kórnik 1998, s. 168, 236. |
− | * | + | * B. Gembarzewski, ''Wojsko polskie. Księstwo Warszawskie 1807-1814'', Warszawa 1912, s. 66. |
− | * | + | * A. Z. Helcel, ''Starodawne prawa polskiego pomniki. Tom II'', Kraków 1870, s. 140. |
+ | * T. Stolarczyk, ''Szlachta wieluńska od XIV do połowy XVI wieku'', WTN, Wieluń 2005, s. 66, 69, 215. | ||
+ | * J. Kobierzycki, ''Przyczynki do dziejów ziemi sieradzkiej'', Warszawa 1915, cz. I, s. 21. | ||
+ | * S. Zajączkowski, S. M. Zajączkowski, ''Materiały do słownika geograficzno-historycznego dawnych ziem łęczyckiej i sieradzkiej do 1400 roku. Część II'', Łódź 1970, s. 143. | ||
+ | * ''Polski Słownik Biograficzny'', t. LI, Warszawa-Kraków 2016-2017. | ||
+ | * ''Encyklopedia Warszawy'', Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1994. | ||
+ | * ''Biogramy Ofiar Zbrodni Katyńskiej'', MWP. | ||
+ | * AGAD, ''Rejestry pogłównego generalnego woj. kaliskiego, sieradzkiego, łęczyckiego i brzesko-kujawskiego'', sygn. 74, k. 336v. ''Rejestry poborowe woj. sieradzkiego'', sygn. 25, k. 133v. | ||
+ | * Biblioteka Kórnicka, PAN, ''Teki Dworzaczka''. | ||
+ | * Fragment mapy D. Gilly, ''Special Karte von Südpreussen : mit Allergrösster Erlaubniss aus der Königlichen grossen topographischen Vermessungs-Karte, unter Mitwürkung des Directors Langner'', Berlin 1802-1803, arkusz: C4. |
Aktualna wersja na dzień 12:05, 23 cze 2023
Świerczyński - odwieczna szlachta, rodzina rycerska pieczętująca się herbem Ostoja. Nazwisko pochodzi od gniazda rodzinnego Świerczyńska położonego koło Rozprzy w dawnym powiecie piotrkowskim województwa sieradzkiego.
Historia rodziny
Najstarsza wzmianka dotycząca Świerczyńskich pieczętujących się herbem Ostoja pochodzi z 1402 roku, z dokumentu, w którym Andrzej, syn Stanisława ze Świerczyńska dowiódł, że należy do rodu Ostojów (Mościców). W połowie XV wieku występuje w źródłach Stanisław ze Świerczyńska zwany Świnia, mąż Jadwigi z Widawy. W połowie XVI wieku na Świerczyńsku dziedziczył Marcin Świerczyński. W roku 1552 w księgach poborowych województwa sieradzkiego wymienieni są trzej bracia, właściciele dóbr w Świerczyńsku Małym. Są to: Wojciech, Marcin i Jan Świniowie. Sygnatariuszem uchwały sejmiku sieradzkiego z roku 1575 był Sebastian Świerczyński.
Znani przedstawiciele rodziny Świerczyńskich
- Adam Świerczyński (zm. po 1650) - dziedzic dóbr w Świerczyńsku Mniejszym, Gieskach i Truszczanku. Sprzedał swoje części w tych wsiach w roku 1650. Jego potomkowie, w XIX wieku, legitymowali się ze szlachectwa przed Heroldią Królestwa Polskiego jako szlachta herbu Ostoja.
- Marcin Świerczyński (zm. po 1673) - dziedzic części dóbr w Świerczyńsku Mniejszym. Wymieniony został w rejestrach pogłównego generalnego województwa sieradzkiego w roku 1673.
- Antoni Świerczyński (Świrczyński) (1670-1727) – ksiądz katolicki, jezuita, profesor etyki i matematyki w Lublinie, filozofii w Poznaniu i Kaliszu, teologii w Krakowie i we Lwowie, prefekt studiów w Krakowie i Sandomierzu, rektor kolegium jezuitów w Bydgoszczy oraz rektor i mistrz nowicjatu w Krakowie, autor książek. Jego rodzicami byli - Stanisław Antoni Świerczyński i Katarzyna z Przeborowskich, dziedzice Chwalibogowa i Chwalibogówka koło Wrześni.
- Walenty Świerczyński (ur. 1766) - dziedzic Zakrzewa, zastawny posiadacz majątku Kotfin koło Radomska. Był synem Stanisława i Agaty Kaczorowskiej. Ożenił się w 1809 roku z Wiktorią Lenczowską. Wylegitymowany ze szlachectwa (z herbem Ostoja) w roku 1848.
- Antoni Świerczyński (zm. po 1774) - łowczy latyczowski (miał sprawować ten urząd w 1774 roku).
- Franciszek Świerczyński (zm. po 1779) - dziedzic dóbr Wiszczelice i Błenna. Jego syn Wojciech Rafał (ur. 1779), ożeniony z Justyną Ubysz, dziedziczył majątek Dziewczopólko koło Przedecza.
- Wincenty Świerczyński (zm. 1808) - kapitan 3 pułku piechoty wojsk Księstwa Warszawskiego. Według Stupnickiego poległ podczas oblężenia Saragossy w 1808 roku.
- Józef Gabriel Świerczyński (1800-1858) – sędzia prezydujący w Sądzie Policji Poprawczej w Kaliszu, prokurator Sądu Kryminalnego w Lublinie, profesor w gimnazjum gubernialnym w Piotrkowie (wykładał prawo), radca kolegialny, członek Deputacji Szlacheckiej. Był synem Franciszka Świerczyńskiego, posesora klucza krzykowskiego ekonomii koronnej wolborskiej i Antoniny z Kamińskich. Ożenił się z Emilią Bayer (Amelią Bajer).
- Antoni Jan Świerczyński (ur. ok. 1804) - sekretarz Głównego Urzędu Pocztowego Nadwornego w Warszawie. Był synem Jana i Magdaleny Świerczyńskich, prawnukiem (po mieczu) Wojciecha i Felicjany ze Świeżawskich. Ożenił się z Anielą Kuśmierską. Jego ojciec Jan Świerczyński był archiwistą Trybunału Cywilnego Województwa Kaliskiego.
- Romuald Józef Julian Świerczyński (1837-1906) - sędzia śledczy, radca stanu, rejent hipoteczny m. Warszawy. Był synem Józefa Gabriela i Emilii Bayer. Ożenił się z Albertyną Bóbr. Zachował się pomnik nagrobny jego rodziny na Starych Powązkach w Warszawie.
- Aleksandra Świerczyńska (1842-1898) – założycielka i przełożona pierwszej w Lublinie, prywatnej, wyższej pensji żeńskiej, jednej z pierwszych na ziemiach polskich. Była córką Józefa Gabriela i Emilii Bayer.
- Rudolf Świerczyński (1887-1943) – polski architekt, współtwórca Wydziału Architektury Politechniki Warszawskiej, którego był profesorem, a w latach 1931–1934 dziekanem. Był synem Teodora, właściciela majątku Rudnik (obecnie Piaski Rudnickie) i Heleny z Myszkiewiczów. Zachował się pomnik nagrobny jego rodziny na Starych Powązkach w Warszawie.
- Józef Świerczyński (1893-1940) – generał brygady, pułkownik dyplomowany kawalerii Wojska Polskiego, ofiara zbrodni katyńskiej. W 2007 roku został awansowany pośmiertnie do stopnia generała brygady. Był synem Józefa i Heleny Plichty.
- Wincenty Bonawentura Świerczyński (1894-1940) - kapitan Wojska Polskiego, zamordowany w Charkowie w 1940 roku. Był synem Józefa i Heleny Plichty. Do Wojska Polskiego wstąpił w 1918 jako ochotnik. W czasie wojny polsko-bolszewickiej pełnił służbę w Wojskowej Dyrekcji Telegrafu i Telefonów, a następnie w VII Brygadzie Jazdy. Po wojnie służył w 13 pap, 8 pap, 21 pap i 9 pap. Odznaczony m.in. Krzyżem Walecznych i Krzyżem Zasługi.
- Jan Świerczyński (1897-1969) – generał brygady Wojska Polskiego, uczestnik I wojny światowej, wojny polsko-bolszewickiej, II wojny światowej (kampanii wrześniowej, kampanii włoskiej). Był synem Józefa i Heleny Plichty.
Majątki ziemskie Świerczyńskich
Świerczyńsko, Świerczyńsko Mniejsze, Gieski, Truszczanek, Chwalibogowo, Chwalibogówko, Wiszczelice, Błenna, Dziewczopólko, Rudnik, Zakrzew.
Linki zewnętrzne
Bibliografia
- K. Niesiecki, Herbarz polski, wyd. J.N. Bobrowicz, Lipsk 1839-1845, t. VIII, s. 579.
- A. Boniecki, Herbarz polski, Warszawa 1913, t. XVI, s. 64.
- E. Sęczys, Szlachta wylegitymowana w Królestwie Polskim w latach 1836-1861, Warszawa 2000, s. 703-704.
- S. Kozierowski, Badania nazw topograficznych na obszarze dawnej wschodniej Wielkopolski, Poznań 1926, t. A-O, s. 159-160.
- M.J. Minakowski, Genealogia potomków Sejmu Wielkiego.
- A. Kulecka, Urzędnicy Królestwa Polskiego (1815-1915). Materiały do biogramów, Warszawa 2019, s. 2903-2904.
- R. Gerber, Studenci Uniwersytetu Warszawskiego 1808-1831. Słownik biograficzny, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1977, s. 217.
- A. Gąsiorowski (red.), Urzędnicy podlascy XIV-XVIII wieku. Spisy, Kórnik 1998, s. 168, 236.
- B. Gembarzewski, Wojsko polskie. Księstwo Warszawskie 1807-1814, Warszawa 1912, s. 66.
- A. Z. Helcel, Starodawne prawa polskiego pomniki. Tom II, Kraków 1870, s. 140.
- T. Stolarczyk, Szlachta wieluńska od XIV do połowy XVI wieku, WTN, Wieluń 2005, s. 66, 69, 215.
- J. Kobierzycki, Przyczynki do dziejów ziemi sieradzkiej, Warszawa 1915, cz. I, s. 21.
- S. Zajączkowski, S. M. Zajączkowski, Materiały do słownika geograficzno-historycznego dawnych ziem łęczyckiej i sieradzkiej do 1400 roku. Część II, Łódź 1970, s. 143.
- Polski Słownik Biograficzny, t. LI, Warszawa-Kraków 2016-2017.
- Encyklopedia Warszawy, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1994.
- Biogramy Ofiar Zbrodni Katyńskiej, MWP.
- AGAD, Rejestry pogłównego generalnego woj. kaliskiego, sieradzkiego, łęczyckiego i brzesko-kujawskiego, sygn. 74, k. 336v. Rejestry poborowe woj. sieradzkiego, sygn. 25, k. 133v.
- Biblioteka Kórnicka, PAN, Teki Dworzaczka.
- Fragment mapy D. Gilly, Special Karte von Südpreussen : mit Allergrösster Erlaubniss aus der Königlichen grossen topographischen Vermessungs-Karte, unter Mitwürkung des Directors Langner, Berlin 1802-1803, arkusz: C4.