Raczko Julian

Julian Henryk Raczko urodził się 2 stycznia 1936 r. w Warszawie. Ojciec Wacław (1905-1977), matka Janina (1908-1992) zd. Zwolińska. Dwie córki: Magdalena (Magda) Anna i Inga Elżbieta, z żoną Maleną Marią Ewą zd. Romaniuk. Dwoje wnuków: Monika Anna Pietraszek i Filip Aleksander Runkiewicz. Jest prawnukiem Aleksandra Tomasza (1845-1921) z Patoka w gm. kałuszyńskiej na Mazowszu, prawnuka rotmistrza JKM Jakuba herbu Ostoja z Kibortyszek w pow. rossieńskim na Żmudzi, zmarłego w 1797 r. w Liwie w pow. węgrowskim.

Według www.artprogram.art.pl:

„Ukończył Politechnikę Warszawską, gdzie w latach 1960–1971 pracował jako asystent. W latach 1963–1965 odbył studia malarstwa jako wolny słuchacz pod kierunkiem m.in. Jana Betleya i Aleksandra Kobzdeja, profesorów ASP w Warszawie. W 1965 został przyjęty do ZPAP. W 1967 założył z malarzami, członkami Okręgu Warszawskiego ZPAP, Grupę 7. Grupa istniała trzy lata. W 1979 współtworzył stałą galerię polskiej sztuki współczesnej przy Ośrodku Kultury w Garwolinie. W latach 1989–2001 prowadził pracownię rysunku dla studentów III, IV i V roku na Wydziale Grafiki ASP w Warszawie. 5 marca 1992 otrzymał kwalifikację I stopnia w dziedzinie grafiki (Wydział Grafiki ASP w Warszawie), a 28 października 1994 otrzymał kwalifikację II stopnia w dziedzinie sztuki plastycznej (Wydział Malarstwa, Grafiki i Rzeźby PWSSP we Wrocławiu). W latach 1996–1999 pełnił funkcję prodziekana Wydziału Grafiki ASP w Warszawie. 17 sierpnia 1999 prezydent RP nadał artyście tytuł naukowy profesora sztuk plastycznych.

Formy wypowiedzi artystycznej to: malarstwo sztalugowe, rysunek, grafika, instalacje artystyczne, działania efemeryczne. Debiutował wystawą malarstwa w 1965 roku w Salonie Debiutów Związku Polskich Artystów Plastyków w Warszawie. Pierwsze prace malarskie zakorzenione były w tradycji kolorystycznego studium natury. Wynikające z pracy naukowej zainteresowania artysty światłem sprawiły, że od połowy lat 60. ten problem stanowił istotę jego prac malarskich. Druga sfera zainteresowań – to geometria. Jej intuicyjne zastosowanie – oparte o doświadczenia naukowe z obszaru fizyki i optyki – sprawia, że poszukiwania Juliana Raczki zmierzają w stronę czystej abstrakcji w jej geometrycznym wydaniu. Język geometrii, którego używa, operuje prostymi środkami, kształtem, światłem, barwą, fakturą – a wszystkie te elementy zdają się być wyrazem dążenia artysty do osiągnięcia harmonicznej pełni. On sam tak to formułuje: geometria nie tylko uczy nas porządku, racjonalnego myślenia, ale przede wszystkim wprowadza nas w tajemnicę przestrzeni. Odczucie przestrzeni jest jednym z najważniejszych doświadczeń człowieka. Przestrzeń może być określana przez geometrię klasyczną – trójwymiarową, ale może być także określana przez geometrię wielowymiarową, uwzględniającą czas, a być może i inne nieznane „wymiary”, o dotychczas niewymiernych cechach odwołujących się do ludzkiej egzystencji. Geometria, a zatem i przestrzeń zawierają w sobie pewną tajemnicę, są nośnikiem odczuć metafizycznych. Problem światła jest również problemem przestrzeni, a więc i geometrii. Geometria Euklidesowa, światło, czas, te i inne nieznane „wymiary” są ze sobą silnie powiązane i tworzą nową geometrię. Równolegle z zagadnieniami strukturalno-wizualistycznymi na przełomie lat 70. i 80. pojawia się w twórczości Juliana Raczki nurt związany z symboliką. Wiąże się on z ograniczeniem koloru do czerni i bieli i zmierza w stronę duchowości i poszukiwań w sferze metafizyki. Szczególną nośność wyrazu ma cykl Kwadrat i koło. Inne prace, takie jak Droga czy Pion i poziom, to wyrażona językiem plastyki wędrówka od konkretu, tego co trzyma przy ziemi, przez kolejne przeobrażenia elementów składowych kompozycji ku pionowi, piętrzącej się linii wyrażającej dążenie do duchowej doskonałości. Tak więc sztuka Juliana Raczki wyraża się w napięciu jakie rodzi się pomiędzy światłem a ciemnością, czernią i bielą, kwadratem i okręgiem, poziomem i pionem. Własne znaczenia elementów, wzbogacają się przez związek z pozostałymi, a wespół są dążeniem do wyrazowej pełni i jedności.

Wystawy indywidualne (wybór z ok. 60 wystaw): 1968 – Gal. Husset, Århus, Dania; 1973 – Gal. Współ., Teatr Wielki, Warszawa; 1976 – Wystawa sztuki na plaży, Voss, Norwegia [happening]; 1977 – Gal. 72, Chełm; 1979 – BWA, Gal. Szt. Współ. „Awangarda”, Wrocław; 1981 – Soli Deo, CBWA Zachęta, Warszawa oraz BWA, Lublin [performance]; 1986 – CS Gal. Studio, Warszawa; 1988–1989 – La Création Contemporaine Polonaise, Galeries Pablo Picasso, Denain, Francja; 1990 – Katedral/Cathedral, Fyns Kunstmuseum, Odense; 1992 – Dwa kwadraty, Gal. Labirynt 2, BWA, Lublin; 1994 – Transformacje, Gal. Miejska, Wrocław; 1995 – Julian Raczko, Kloster Altzella, Altzella, Niemcy; 1998 – Muz. im. X. Dunikowskiego w Królikarni, Oddział MNW, Warszawa [wystawa retrospektywna]; 2001 – W poszukiwaniu jedności, Pałac Opatów, Oddział MNGd.

Wystawy zbiorowe (wybór z ok. 300 wystaw i sympozjów): 1966 – 3 Festiwal Polskiego Malarstwa Współczesnego, ZKP, Szczecin; 1969 – 5 Polske Künsterne, Skovgaard Museet Viborg, Dania; 1974 – Novy Ruch Polonais/Nowy Ruch, Espace Cardin, Paryż; 1976 – 9 Polnische Künstler, Gal. R. Johanna Ricard, Norymberga*; 1977 – Tendencje Współczesnej Sztuki Polskiej, Ateny*; 1978 – Przestrzeń Miasta, Gal. 72, Chełm; 1979 – Albert Einstein 1879–1955, Muz. Techniki, Warszawa; 1981 – Perspektywa. Iluzja. Iluzjonizm, MNW, Warszawa; 1983 – Seminar on Independent and Open Art, Konstmuseum, Norrköping, Szwecja; 1984 – Koncepcja Przestrzeni w Sztuce Współczesnej, MNW, Warszawa; 1987 – Polska Sztuka Współczesna w Zbiorach MNW, MNW, Warszawa; Międzynarodowe Seminarium Sztuki ETC, Gal. RR, Warszawa; Freiraum. Via Generationen Konstruktivistischer Strömungen in der Polnischen Kunst, Kunststation Kleinsassen – Hofbieber, Niemcy; 1988 – Null – Dimension, Gal. New Space, Fulda; 1989 – Freiraum 2. Polnische Konstruktive Kunst, Kongreshaus – Villa Toscana, Gmuden, Austria; Arte sistematico y constructivo, Centro Cultural de la Villa, Madryt; 1989–1990 – Sztuka Systemowa, Gal. Rekwizytornia, Wrocław; 1990 – Mail – Art Hommage an Henryk Stażewski, Galeria L’Idee, Zoetermeer, Holandia; 1992 – Polen 1952–1992. Konstruktiv und Konkret. Aus der Sammlung Museum of Modern Art, Hünfeld; 1993 – Konstruktiv und Konkret [ze zbiorów Muz. Szt. Współ. w Hünfeld], Kleine Gal., Illmenau, Niemcy; Z Chełmskiej Kolekcji, Gal. Rzeźba SBWA, Warszawa*; 1994 – Labirynt [25 – lecie Gal. Labirynt], Gal. Stara, BWA, Lublin; 1996 – Second Hand, Gal. Dziekanka, Warszawa; 1997 – Wystawa Książki Artystycznej. Treib – Buch – Orbit, Gesamthochschul Bibliotek, Kassel; 1999–2000 – Sztuka Dwóch Czasów, MNGd., Gdańsk; 2000 – 3rd International Artists ’Book Exhibition, King St. Stephan Museum, Székesfehérvár, Węgry; Petit Format de Papier 2000, Museé du Petit Format, Belgia; Mondiale Echo’s, Amersfoort, Holandia; 2001–2002 – London International Small Print Biennale, Morley Gal., Londyn; 2002 – Petit Format de Papier, Museé du Petit Format asbl, Nismes, Belgia; 2003 – Spod znaku geometrii, ASP, Łódź; Powroty, Muz. Zbrojownia na Zamku w Liwie, Liw.

Prace w zbiorach MN w: Warszawie, Krakowie, Poznaniu, Wrocł‚awiu, Gdańsku; Muz. Szt. w Łodzi, Muz. Archip. we Wrocławiu; Muz. Okr. w: Muz. im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy, Muz. Lubuskie w Zielonej Górze, Muz. Lubelskie w Lublinie, Muz. Chełmskie w Chełmie; Muz. Mikołaja Kopernika we Fromborku, Muz. Miasta Stołecznego Warszawy, Muz. ASP w Warszawie, Biblioteka Narodowa w Warszawie, CBWA Zachęta w Warszawie, SBWA w Warszawie, BWA w Lublinie, BWA w Łodzi, BWA w Białymstoku, BWA w Wałbrzychu, Filharmonia Pomorska im. Ignacego Paderewskiego w Bydgoszczy, Centr. Szt. Studio w Warszawie; Museo Vostell w Malpartida de Caceres w Hiszpanii, Fyns Kunstmuseum w Odense w Danii, Museum of Modern Art w Niemczech, Van Reekum Museum w Apeldoorn w Holandii, King St. Stephan Museum na Węgrzech, National Gallery of Arts w Waszyngtonie, The Mondrian Birthplace Foundation [Mondriaanhuis] w Amersfoort w Holandii, Batuz Foundation Sachsen w Altzella w Niemczech, Sammenslutiningen of Danske Kunsteirkler w Danii, Associazione Culturale Arte Struktura w Mediolanie, Museum Bochum w Bochum; oraz w kolekcjach prywatnych.”