Historia rodziny Zabierzowskich: Różnice pomiędzy wersjami
Przejdź do nawigacji
Przejdź do wyszukiwania
| (Nie pokazano 59 pośrednich wersji utworzonych przez tego samego użytkownika) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
[[Plik:English flag.png|link=History of Zabierzowski family|20px]] | [[Plik:English flag.png|link=History of Zabierzowski family|20px]] | ||
| − | [[Plik:Ostoja | + | [[Plik:Zabierzewski Ostoja copy.jpg|180px|right|]] |
'''[[Zabierzowski]]''' ('''Zabierzewski''', '''Gniady''') – polska szlachta, stara [[Rycerstwo|rycerska]] rodzina, zacna i dla Polski wielce zasłużona, pieczętująca się [https://pl.wikipedia.org/wiki/Ostoja_(herb_szlachecki) herbem Ostoja], należąca do heraldycznego rodu [https://pl.wikipedia.org/wiki/R%C3%B3d_Ostoj%C3%B3w_(Mo%C5%9Bcic%C3%B3w) Ostojów (Mościców)], wywodząca się z '''[https://pl.wikipedia.org/wiki/Zabierz%C3%B3w_Boche%C5%84ski Zabierzowa]''', należącego do parafii Wawrzeńczyce (do 1780 r.), w dawnym (przedrozbiorowym) powiecie proszowickim województwa krakowskiego<sup>1</sup>. | '''[[Zabierzowski]]''' ('''Zabierzewski''', '''Gniady''') – polska szlachta, stara [[Rycerstwo|rycerska]] rodzina, zacna i dla Polski wielce zasłużona, pieczętująca się [https://pl.wikipedia.org/wiki/Ostoja_(herb_szlachecki) herbem Ostoja], należąca do heraldycznego rodu [https://pl.wikipedia.org/wiki/R%C3%B3d_Ostoj%C3%B3w_(Mo%C5%9Bcic%C3%B3w) Ostojów (Mościców)], wywodząca się z '''[https://pl.wikipedia.org/wiki/Zabierz%C3%B3w_Boche%C5%84ski Zabierzowa]''', należącego do parafii Wawrzeńczyce (do 1780 r.), w dawnym (przedrozbiorowym) powiecie proszowickim województwa krakowskiego<sup>1</sup>. | ||
| Linia 6: | Linia 6: | ||
==Historia rodziny== | ==Historia rodziny== | ||
| − | '''Zabierzowscy''' herbu Ostoja pochodzą od '''Gniadych''' z '''[https://pl.wikipedia.org/wiki/Krzci%C4%99cice Krzcięcic]''', koło Jędrzejowa, z których Piotr Gniady, podstarości krakowski, kasztelan czechowski, marszałek dworu kardynała Fryderyka Jagiellończyka, pisał się z Zabierzowa już w 1475 r.<sup>2</sup> | + | * '''Zabierzowscy''' herbu '''Ostoja''' pochodzą od '''Gniadych''' z '''[https://pl.wikipedia.org/wiki/Krzci%C4%99cice Krzcięcic]''', koło Jędrzejowa, z których Piotr Gniady, podstarości krakowski, kasztelan czechowski, marszałek dworu kardynała Fryderyka Jagiellończyka, pisał się z Zabierzowa już w 1475 r.<sup>2</sup> |
| + | : | ||
| + | * Pierwszym, spotykanym w źródłach przedstawicielem rodziny Gniadych jest '''Stanisław''' ('''Staszek''') '''Gniady''', który występuje jako właściciel Krzcięcic w latach '''1386-1392'''. Jego małżonką była '''Skrochna'''. | ||
| + | : | ||
| + | * Zabierzowscy wylegitymowali się ze szlachectwa z herbem Ostoja w Królestwie Polskim w latach 1842-1850, byli to: Antoni, Franciszek i Ignacy, synowie Sebastiana Zabierzowskiego oraz Ignacy Wiktor, syn Tomasza Zabierzowskiego. W Królestwie Galicji przedstawiciele tej rodziny wylegitymowali się z herbem Ostoja w latach 1782- 1889, byli to: Stanisław Zabierzowski, Franciszek Zabierzowski, Józef Apolinary, syn Franciszka, Stanisław Hipolit, syn Józefa Apolinarego Zabierzowskiego oraz Eugeniusz Ferdynand, syn Stanisława Hipolita Zabierzowskiego. W Imperium Rosyjskim, w Guberni Wołyńskiej wylegitymowali się ze szlachectwa w 1802 r. Zabierzewscy herbu Ostoja: Józef i Antoni, synowie Stanisława Zabierzewskiego. | ||
| + | |||
| + | <gallery> | ||
| + | Plik:Zabierzowski świadectwo 3 copy.png|Świadectwo szlachectwa rodziny Zabierzewskich z rysunkiem herbu Ostoja, zbiory prywatne. | ||
| + | Plik:CPAHU Zabierzowski 006.jpg|Drzewo genealogiczne Zabierzewskich h. Ostoja pochodzące z dokumentów wywodowych, zbiory CPAHU. | ||
| + | Plik:CPAHU Zabierzowski 007 drzewo.jpg|Drzewo genealogiczne Zabierzewskich h. Ostoja pochodzące z dokumentów wywodowych, zbiory CPAHU. | ||
| + | </gallery> | ||
==Znani przedstawiciele rodziny Zabierzowskich== | ==Znani przedstawiciele rodziny Zabierzowskich== | ||
| − | * '''Piotr Gniady z Zabierzowa''' (zm. 1502) – podstarości krakowski (1477-1479) i (1480-1481), burgrabia krakowski (1483-1495), starosta muszyński (1498), kasztelan czechowski (1498-1502), marszałek dworu kardynała Fryderyka Jagiellończyka (1495-1498)<sup>3</sup>. | + | * '''Piotr Gniady z Zabierzowa''' (zm. 1502) – podstarości krakowski (1477-1479) i (1480-1481), burgrabia krakowski (1483-1495), starosta zamku Golesz (1486), starosta muszyński (1498), kasztelan czechowski (1498-1502), marszałek dworu kardynała Fryderyka Jagiellończyka (1495-1498)<sup>3</sup>. |
* '''Stanisław Gniady z Zabierzowa''' (zm. po 1518) – skarbnik królowej Barbary. | * '''Stanisław Gniady z Zabierzowa''' (zm. po 1518) – skarbnik królowej Barbary. | ||
* '''Jan Gniady z Zabierzowa''' (zm. 1525) – burgrabia krakowski, cześnik łęczycki, pokojowiec Jana Olbrachta. | * '''Jan Gniady z Zabierzowa''' (zm. 1525) – burgrabia krakowski, cześnik łęczycki, pokojowiec Jana Olbrachta. | ||
| − | * '''Andrzej Gniady z Zabierzowa''' (zm. | + | * '''Andrzej Gniady z Zabierzowa''' (zm. 1541) – opat [https://pl.wikipedia.org/wiki/Klasztor_Benedyktyn%C3%B3w_w_Or%C5%82owej orłowski] (1511-1526) i [https://pl.wikipedia.org/wiki/Opactwo_Benedyktyn%C3%B3w_w_Ty%C5%84cu tyniecki] (1526-1541). |
| − | * Franciszek Zabierzowski (zm. po | + | * '''Wojciech Zabierzowski''' (zm. 1647) – pisarz skarbu koronnego, komornik ziemski pilzneński, dziedzic dóbr ziemskich w Oleksińcach. |
| + | * '''Felicjan Zabierzewski''' (zm. po 1757) – subdelegat grodzki krzemieniecki. | ||
| + | * '''Franciszek Zabierzowski''' (zm. po 1804) – szambelan JKM Stanisława Augusta Poniatowskiego. | ||
* '''Aleksander Zabierzowski''' (zm. 1870) – urzędnik Królestwa Polskiego (1854-1857), budowniczy pow. krasnostawskiego. | * '''Aleksander Zabierzowski''' (zm. 1870) – urzędnik Królestwa Polskiego (1854-1857), budowniczy pow. krasnostawskiego. | ||
* '''Ignacy Ostoja-Zabierzewski''' (1822-1882) – c. k. komisarz powiatowy. | * '''Ignacy Ostoja-Zabierzewski''' (1822-1882) – c. k. komisarz powiatowy. | ||
* '''August Zabierzowski''' (zm. 1883) – urzędnik Królestwa Polskiego, podpisarz w Sądzie Apelacyjnym Królestwa Polskiego (1859-1864), pisarz w Trybunale Handlowym w Warszawie (1865-1866), adwokat. | * '''August Zabierzowski''' (zm. 1883) – urzędnik Królestwa Polskiego, podpisarz w Sądzie Apelacyjnym Królestwa Polskiego (1859-1864), pisarz w Trybunale Handlowym w Warszawie (1865-1866), adwokat. | ||
| + | * '''Stanisław Hipolit Zabierzowski''' (zm. po 1889) – rządca dóbr w Żmigrodzie. | ||
* '''Zygmunt Zabierzowski''' (zm. 1917) – urzędnik kolei warszawsko-wiedeńskiej. | * '''Zygmunt Zabierzowski''' (zm. 1917) – urzędnik kolei warszawsko-wiedeńskiej. | ||
<gallery> | <gallery> | ||
| + | Plik:Zamek Golesz Krajowice litografia Maciej Stęczyński 1847.jpg|Ruiny zamku Golesz, którego starostą był w XV w. Piotr Gniady z Zabierzowa h. Ostoja. Rys. M. B. Stęczyński (1847). | ||
| + | Plik:Wisłocki Opactwo w Tyńcu BN.jpg|Opactwo w Tyńcu zarządzane przez Andrzeja Gniadego z Zabierzowa h. Ostoja w latach 1526-1541. Fot. A. Wisłocki, zbiory BN. | ||
Plik:Ignacy Zabierzewski klepsydra BJ.jpg|Klepsydra Ignacego Zabierzewskiego h. Ostoja, zbiory BJ. | Plik:Ignacy Zabierzewski klepsydra BJ.jpg|Klepsydra Ignacego Zabierzewskiego h. Ostoja, zbiory BJ. | ||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
</gallery> | </gallery> | ||
==Majątki ziemskie Zabierzowskich== | ==Majątki ziemskie Zabierzowskich== | ||
| − | Krzcięcice, Zabierzów, Książnice, Ostrów, Bogucice, Oleksińce Szlacheckie. | + | [https://pl.wikipedia.org/wiki/Krzci%C4%99cice Krzcięcice], [https://pl.wikipedia.org/wiki/Zabierz%C3%B3w_Boche%C5%84ski Zabierzów], [https://pl.wikipedia.org/wiki/Krzecz%C3%B3w_(powiat_boche%C5%84ski) Krzeczów – tenuta], [https://pl.wikipedia.org/wiki/Ksi%C4%85%C5%BCnice_(wojew%C3%B3dztwo_ma%C5%82opolskie) Książnice], [https://pl.wikipedia.org/wiki/Ostr%C3%B3w_Szlachecki Ostrów], [https://pl.wikipedia.org/wiki/Bogucice_(wojew%C3%B3dztwo_ma%C5%82opolskie) Bogucice], [https://pl.wikipedia.org/wiki/Tynica Tynica], [https://pl.wikipedia.org/wiki/Oleksi%C5%84ce Oleksińce Szlacheckie], [https://pl.wikipedia.org/wiki/Gorzejowa Gorzejowa], [https://pl.wikipedia.org/wiki/%C5%BBar%C3%B3wka_(wojew%C3%B3dztwo_podkarpackie) Żarówka]. |
<gallery> | <gallery> | ||
| Linia 39: | Linia 51: | ||
<br><small>1. ''Słownik historyczno-geograficzny ziem polskich w średniowieczu'', Kraków, część III, . 321 (hasło: Książnice).</small> | <br><small>1. ''Słownik historyczno-geograficzny ziem polskich w średniowieczu'', Kraków, część III, . 321 (hasło: Książnice).</small> | ||
<br><small>2. ''Słownik historyczno-geograficzny ziem polskich w średniowieczu'', Kraków, część III, s. 188 (hasło: Krzeczów – tenuta).</small> | <br><small>2. ''Słownik historyczno-geograficzny ziem polskich w średniowieczu'', Kraków, część III, s. 188 (hasło: Krzeczów – tenuta).</small> | ||
| − | <br><small>3. ''Słownik historyczno-geograficzny ziem polskich w średniowieczu'', Kraków, część V, s. 105 (hasło: Muszyna). | + | <br><small>3. ''Słownik historyczno-geograficzny ziem polskich w średniowieczu'', Kraków, część V, s. 105 (hasło: Muszyna).</small> |
==Bibliografia== | ==Bibliografia== | ||
| Linia 47: | Linia 59: | ||
* W. Semkowicz, ''Wywody szlachectwa w Polsce XIV–XVII w.'', (w:) ''Rocznik Towarzystwa Heraldycznego we Lwowie'', t. III, s. 80. | * W. Semkowicz, ''Wywody szlachectwa w Polsce XIV–XVII w.'', (w:) ''Rocznik Towarzystwa Heraldycznego we Lwowie'', t. III, s. 80. | ||
* ''Słownik historyczno-geograficzny ziem polskich w średniowieczu'', Kraków, część II, s. 253–264 (hasło: Jasło), część III, s. 187–189 (hasło: Krzeczów – tenuta), s. 319–324 (hasło: Książnice), część V, s. 103-116 (hasło: Muszyna). | * ''Słownik historyczno-geograficzny ziem polskich w średniowieczu'', Kraków, część II, s. 253–264 (hasło: Jasło), część III, s. 187–189 (hasło: Krzeczów – tenuta), s. 319–324 (hasło: Książnice), część V, s. 103-116 (hasło: Muszyna). | ||
| + | * ''Poczet szlachty galicyjskiej i bukowińskiej'', Lwów 1857, s. 287. | ||
| + | * E. Sęczys, ''Szlachta wylegitymowana w Królestwie Polskim w latach 1836-1861'', Warszawa 2007, s. 801-802. | ||
* O. Chorowiec, ''Herbarz szlachty wołyńskiej'', Radom 2012–2018, t. III, s. 441. | * O. Chorowiec, ''Herbarz szlachty wołyńskiej'', Radom 2012–2018, t. III, s. 441. | ||
* ''Polski Słownik Biograficzny'', t. VIII, s. 140. | * ''Polski Słownik Biograficzny'', t. VIII, s. 140. | ||
* A. Kulecka, ''Urzędnicy Królestwa Polskiego (1815-1915). Materiały do biogramów'', Warszawa 2019, s. 3373. | * A. Kulecka, ''Urzędnicy Królestwa Polskiego (1815-1915). Materiały do biogramów'', Warszawa 2019, s. 3373. | ||
| + | * P. Sczaniecki O.S.B., ''Katalog opatów tynieckich'', Kraków 1978, s. 119-124. | ||
| + | * K. Ślusarek, ''W przededniu autonomii. Własność ziemska i ziemiaństwo zachodniej Galicji w połowie XIX wieku'', PTH, Warszawa 2013, s. 394-395. | ||
| + | * M. B. Stęczyński, ''Okolice Galicji'', Lwów 1847, s. 72-73. | ||
Aktualna wersja na dzień 08:14, 31 lip 2024
Zabierzowski (Zabierzewski, Gniady) – polska szlachta, stara rycerska rodzina, zacna i dla Polski wielce zasłużona, pieczętująca się herbem Ostoja, należąca do heraldycznego rodu Ostojów (Mościców), wywodząca się z Zabierzowa, należącego do parafii Wawrzeńczyce (do 1780 r.), w dawnym (przedrozbiorowym) powiecie proszowickim województwa krakowskiego1.
Historia rodziny
- Zabierzowscy herbu Ostoja pochodzą od Gniadych z Krzcięcic, koło Jędrzejowa, z których Piotr Gniady, podstarości krakowski, kasztelan czechowski, marszałek dworu kardynała Fryderyka Jagiellończyka, pisał się z Zabierzowa już w 1475 r.2
- Pierwszym, spotykanym w źródłach przedstawicielem rodziny Gniadych jest Stanisław (Staszek) Gniady, który występuje jako właściciel Krzcięcic w latach 1386-1392. Jego małżonką była Skrochna.
- Zabierzowscy wylegitymowali się ze szlachectwa z herbem Ostoja w Królestwie Polskim w latach 1842-1850, byli to: Antoni, Franciszek i Ignacy, synowie Sebastiana Zabierzowskiego oraz Ignacy Wiktor, syn Tomasza Zabierzowskiego. W Królestwie Galicji przedstawiciele tej rodziny wylegitymowali się z herbem Ostoja w latach 1782- 1889, byli to: Stanisław Zabierzowski, Franciszek Zabierzowski, Józef Apolinary, syn Franciszka, Stanisław Hipolit, syn Józefa Apolinarego Zabierzowskiego oraz Eugeniusz Ferdynand, syn Stanisława Hipolita Zabierzowskiego. W Imperium Rosyjskim, w Guberni Wołyńskiej wylegitymowali się ze szlachectwa w 1802 r. Zabierzewscy herbu Ostoja: Józef i Antoni, synowie Stanisława Zabierzewskiego.
Świadectwo szlachectwa rodziny Zabierzewskich z rysunkiem herbu Ostoja, zbiory prywatne.
Drzewo genealogiczne Zabierzewskich h. Ostoja pochodzące z dokumentów wywodowych, zbiory CPAHU.
Drzewo genealogiczne Zabierzewskich h. Ostoja pochodzące z dokumentów wywodowych, zbiory CPAHU.
Znani przedstawiciele rodziny Zabierzowskich
- Piotr Gniady z Zabierzowa (zm. 1502) – podstarości krakowski (1477-1479) i (1480-1481), burgrabia krakowski (1483-1495), starosta zamku Golesz (1486), starosta muszyński (1498), kasztelan czechowski (1498-1502), marszałek dworu kardynała Fryderyka Jagiellończyka (1495-1498)3.
- Stanisław Gniady z Zabierzowa (zm. po 1518) – skarbnik królowej Barbary.
- Jan Gniady z Zabierzowa (zm. 1525) – burgrabia krakowski, cześnik łęczycki, pokojowiec Jana Olbrachta.
- Andrzej Gniady z Zabierzowa (zm. 1541) – opat orłowski (1511-1526) i tyniecki (1526-1541).
- Wojciech Zabierzowski (zm. 1647) – pisarz skarbu koronnego, komornik ziemski pilzneński, dziedzic dóbr ziemskich w Oleksińcach.
- Felicjan Zabierzewski (zm. po 1757) – subdelegat grodzki krzemieniecki.
- Franciszek Zabierzowski (zm. po 1804) – szambelan JKM Stanisława Augusta Poniatowskiego.
- Aleksander Zabierzowski (zm. 1870) – urzędnik Królestwa Polskiego (1854-1857), budowniczy pow. krasnostawskiego.
- Ignacy Ostoja-Zabierzewski (1822-1882) – c. k. komisarz powiatowy.
- August Zabierzowski (zm. 1883) – urzędnik Królestwa Polskiego, podpisarz w Sądzie Apelacyjnym Królestwa Polskiego (1859-1864), pisarz w Trybunale Handlowym w Warszawie (1865-1866), adwokat.
- Stanisław Hipolit Zabierzowski (zm. po 1889) – rządca dóbr w Żmigrodzie.
- Zygmunt Zabierzowski (zm. 1917) – urzędnik kolei warszawsko-wiedeńskiej.
Ruiny zamku Golesz, którego starostą był w XV w. Piotr Gniady z Zabierzowa h. Ostoja. Rys. M. B. Stęczyński (1847).
Opactwo w Tyńcu zarządzane przez Andrzeja Gniadego z Zabierzowa h. Ostoja w latach 1526-1541. Fot. A. Wisłocki, zbiory BN.
Klepsydra Ignacego Zabierzewskiego h. Ostoja, zbiory BJ.
Majątki ziemskie Zabierzowskich
Krzcięcice, Zabierzów, Krzeczów – tenuta, Książnice, Ostrów, Bogucice, Tynica, Oleksińce Szlacheckie, Gorzejowa, Żarówka.
Przypisy
1. Słownik historyczno-geograficzny ziem polskich w średniowieczu, Kraków, część III, . 321 (hasło: Książnice).
2. Słownik historyczno-geograficzny ziem polskich w średniowieczu, Kraków, część III, s. 188 (hasło: Krzeczów – tenuta).
3. Słownik historyczno-geograficzny ziem polskich w średniowieczu, Kraków, część V, s. 105 (hasło: Muszyna).
Bibliografia
- K. Niesiecki, Herbarz polski, (wyd.) J.N. Bobrowicz, Lipsk 1839-1845, t. IV, s. 153, t. X, s. 8.
- S. Uruski, Herbarz szlachty polskiej, Warszawa 1904-1931, t. IV, s. 206.
- A. Boniecki, Herbarz Polski, Warszawa 1889-1913, t. VI, s. 129-130.
- W. Semkowicz, Wywody szlachectwa w Polsce XIV–XVII w., (w:) Rocznik Towarzystwa Heraldycznego we Lwowie, t. III, s. 80.
- Słownik historyczno-geograficzny ziem polskich w średniowieczu, Kraków, część II, s. 253–264 (hasło: Jasło), część III, s. 187–189 (hasło: Krzeczów – tenuta), s. 319–324 (hasło: Książnice), część V, s. 103-116 (hasło: Muszyna).
- Poczet szlachty galicyjskiej i bukowińskiej, Lwów 1857, s. 287.
- E. Sęczys, Szlachta wylegitymowana w Królestwie Polskim w latach 1836-1861, Warszawa 2007, s. 801-802.
- O. Chorowiec, Herbarz szlachty wołyńskiej, Radom 2012–2018, t. III, s. 441.
- Polski Słownik Biograficzny, t. VIII, s. 140.
- A. Kulecka, Urzędnicy Królestwa Polskiego (1815-1915). Materiały do biogramów, Warszawa 2019, s. 3373.
- P. Sczaniecki O.S.B., Katalog opatów tynieckich, Kraków 1978, s. 119-124.
- K. Ślusarek, W przededniu autonomii. Własność ziemska i ziemiaństwo zachodniej Galicji w połowie XIX wieku, PTH, Warszawa 2013, s. 394-395.
- M. B. Stęczyński, Okolice Galicji, Lwów 1847, s. 72-73.