Historia rodziny Tumiłowiczów: Różnice pomiędzy wersjami
Przejdź do nawigacji
Przejdź do wyszukiwania
| Linia 1: | Linia 1: | ||
| − | + | [[Plik:English flag.png|link=History of Zabierzowski family|20px]] | |
| − | + | [[Plik:Zabierzewski Ostoja copy.jpg|180px|right|]] | |
| − | + | ||
| + | '''[[Zabierzowski]]''' ('''Zabierzewski''', '''Gniady''') – polska szlachta, stara [[Rycerstwo|rycerska]] rodzina, zacna i dla Polski wielce zasłużona, pieczętująca się [https://pl.wikipedia.org/wiki/Ostoja_(herb_szlachecki) herbem Ostoja], należąca do heraldycznego rodu [https://pl.wikipedia.org/wiki/R%C3%B3d_Ostoj%C3%B3w_(Mo%C5%9Bcic%C3%B3w) Ostojów (Mościców)], wywodząca się z '''[https://pl.wikipedia.org/wiki/Zabierz%C3%B3w_Boche%C5%84ski Zabierzowa]''', należącego do parafii Wawrzeńczyce (do 1780 r.), w dawnym (przedrozbiorowym) powiecie proszowickim województwa krakowskiego<sup>1</sup>. | ||
| + | |||
| + | ==Historia rodziny== | ||
| + | |||
| + | * '''Zabierzowscy''' herbu '''Ostoja''' pochodzą od '''Gniadych''' z '''[https://pl.wikipedia.org/wiki/Krzci%C4%99cice Krzcięcic]''', koło Jędrzejowa, z których Piotr Gniady, podstarości krakowski, kasztelan czechowski, marszałek dworu kardynała Fryderyka Jagiellończyka, pisał się z Zabierzowa już w 1475 r.<sup>2</sup> | ||
| + | : | ||
| + | * Pierwszym, spotykanym w źródłach przedstawicielem rodziny Gniadych jest '''Stanisław''' ('''Staszek''') '''Gniady''', który występuje jako właściciel Krzcięcic w latach '''1386-1392'''. Jego małżonką była '''Skrochna'''. | ||
| + | : | ||
| + | * Zabierzowscy wylegitymowali się ze szlachectwa z herbem Ostoja w Królestwie Polskim w latach 1842-1850, byli to: Antoni, Franciszek i Ignacy, synowie Sebastiana Zabierzowskiego oraz Ignacy Wiktor, syn Tomasza Zabierzowskiego. W Królestwie Galicji przedstawiciele tej rodziny wylegitymowali się z herbem Ostoja w latach 1782- 1889, byli to: Stanisław Zabierzowski, Franciszek Zabierzowski, Józef Apolinary, syn Franciszka, Stanisław Hipolit, syn Józefa Apolinarego Zabierzowskiego oraz Eugeniusz Ferdynand, syn Stanisława Hipolita Zabierzowskiego. W Imperium Rosyjskim, w Guberni Wołyńskiej wylegitymowali się ze szlachectwa w 1802 r. Zabierzewscy herbu Ostoja: Józef i Antoni, synowie Stanisława Zabierzewskiego. | ||
| + | |||
| + | <gallery> | ||
| + | Plik:Zabierzowski świadectwo 3 copy.png|Świadectwo szlachectwa rodziny Zabierzewskich z rysunkiem herbu Ostoja, zbiory prywatne. | ||
| + | Plik:CPAHU Zabierzowski 006.jpg|Drzewo genealogiczne Zabierzewskich h. Ostoja pochodzące z dokumentów wywodowych, zbiory CPAHU. | ||
| + | Plik:CPAHU Zabierzowski 007 drzewo.jpg|Drzewo genealogiczne Zabierzewskich h. Ostoja pochodzące z dokumentów wywodowych, zbiory CPAHU. | ||
| + | </gallery> | ||
| + | |||
| + | ==Znani przedstawiciele rodziny Zabierzowskich== | ||
| + | |||
| + | * '''Piotr Gniady z Zabierzowa''' (zm. 1502) – podstarości krakowski (1477-1479) i (1480-1481), burgrabia krakowski (1483-1495), starosta zamku Golesz (1486), starosta muszyński (1498), kasztelan czechowski (1498-1502), marszałek dworu kardynała Fryderyka Jagiellończyka (1495-1498)<sup>3</sup>. | ||
| + | * '''Stanisław Gniady z Zabierzowa''' (zm. po 1518) – skarbnik królowej Barbary. | ||
| + | * '''Jan Gniady z Zabierzowa''' (zm. 1525) – burgrabia krakowski, cześnik łęczycki, pokojowiec Jana Olbrachta. | ||
| + | * '''Andrzej Gniady z Zabierzowa''' (zm. 1541) – opat [https://pl.wikipedia.org/wiki/Klasztor_Benedyktyn%C3%B3w_w_Or%C5%82owej orłowski] (1511-1526) i [https://pl.wikipedia.org/wiki/Opactwo_Benedyktyn%C3%B3w_w_Ty%C5%84cu tyniecki] (1526-1541). | ||
| + | * '''Wojciech Zabierzowski''' (zm. 1647) – pisarz skarbu koronnego, komornik ziemski pilzneński, dziedzic dóbr ziemskich w Oleksińcach. | ||
| + | * '''Franciszek Zabierzowski''' (zm. po 1804) – szambelan JKM Stanisława Augusta Poniatowskiego. | ||
| + | * '''Aleksander Zabierzowski''' (zm. 1870) – urzędnik Królestwa Polskiego (1854-1857), budowniczy pow. krasnostawskiego. | ||
| + | * '''Ignacy Ostoja-Zabierzewski''' (1822-1882) – c. k. komisarz powiatowy. | ||
| + | * '''August Zabierzowski''' (zm. 1883) – urzędnik Królestwa Polskiego, podpisarz w Sądzie Apelacyjnym Królestwa Polskiego (1859-1864), pisarz w Trybunale Handlowym w Warszawie (1865-1866), adwokat. | ||
| + | * '''Stanisław Hipolit Zabierzowski''' (zm. po 1889) – rządca dóbr w Żmigrodzie. | ||
| + | * '''Zygmunt Zabierzowski''' (zm. 1917) – urzędnik kolei warszawsko-wiedeńskiej. | ||
| + | |||
| + | <gallery> | ||
| + | Plik:Zamek Golesz Krajowice litografia Maciej Stęczyński 1847.jpg|Ruiny zamku Golesz, którego starostą był w XV w. Piotr Gniady z Zabierzowa h. Ostoja. Rys. M. B. Stęczyński (1847). | ||
| + | Plik:Wisłocki Opactwo w Tyńcu BN.jpg|Opactwo w Tyńcu zarządzane przez Andrzeja Gniadego z Zabierzowa h. Ostoja w latach 1526-1541. Fot. A. Wisłocki, zbiory BN. | ||
| + | Plik:Ignacy Zabierzewski klepsydra BJ.jpg|Klepsydra Ignacego Zabierzewskiego h. Ostoja, zbiory BJ. | ||
| + | </gallery> | ||
| + | |||
| + | ==Majątki ziemskie Zabierzowskich== | ||
| + | |||
| + | [https://pl.wikipedia.org/wiki/Krzci%C4%99cice Krzcięcice], [https://pl.wikipedia.org/wiki/Zabierz%C3%B3w_Boche%C5%84ski Zabierzów], [https://pl.wikipedia.org/wiki/Krzecz%C3%B3w_(powiat_boche%C5%84ski) Krzeczów – tenuta], [https://pl.wikipedia.org/wiki/Ksi%C4%85%C5%BCnice_(wojew%C3%B3dztwo_ma%C5%82opolskie) Książnice], [https://pl.wikipedia.org/wiki/Ostr%C3%B3w_Szlachecki Ostrów], [https://pl.wikipedia.org/wiki/Bogucice_(wojew%C3%B3dztwo_ma%C5%82opolskie) Bogucice], [https://pl.wikipedia.org/wiki/Tynica Tynica], [https://pl.wikipedia.org/wiki/Oleksi%C5%84ce Oleksińce Szlacheckie], [https://pl.wikipedia.org/wiki/Gorzejowa Gorzejowa], [https://pl.wikipedia.org/wiki/%C5%BBar%C3%B3wka_(wojew%C3%B3dztwo_podkarpackie) Żarówka]. | ||
| + | |||
| + | <gallery> | ||
| + | |||
| + | </gallery> | ||
| + | |||
| + | ==Przypisy== | ||
| − | - | + | <br><small>1. ''Słownik historyczno-geograficzny ziem polskich w średniowieczu'', Kraków, część III, . 321 (hasło: Książnice).</small> |
| + | <br><small>2. ''Słownik historyczno-geograficzny ziem polskich w średniowieczu'', Kraków, część III, s. 188 (hasło: Krzeczów – tenuta).</small> | ||
| + | <br><small>3. ''Słownik historyczno-geograficzny ziem polskich w średniowieczu'', Kraków, część V, s. 105 (hasło: Muszyna).</small> | ||
| + | ==Bibliografia== | ||
| + | * K. Niesiecki, ''Herbarz polski'', (wyd.) J.N. Bobrowicz, Lipsk 1839-1845, t. IV, s. 153, t. X, s. 8. | ||
| + | * S. Uruski, ''Herbarz szlachty polskiej'', Warszawa 1904-1931, t. IV, s. 206. | ||
| + | * A. Boniecki, ''Herbarz Polski'', Warszawa 1889-1913, t. VI, s. 129-130. | ||
| + | * ''Poczet szlachty galicyjskiej i bukowińskiej'', Lwów 1857, s. 287. | ||
| + | * E. Sęczys, ''Szlachta wylegitymowana w Królestwie Polskim w latach 1836-1861'', Warszawa 2007, s. 801-802. | ||
| + | * O. Chorowiec, ''Herbarz szlachty wołyńskiej'', Radom 2012–2018, t. III, s. 441. | ||
| + | * ''Polski Słownik Biograficzny'', t. VIII, s. 140. | ||
| + | * A. Kulecka, ''Urzędnicy Królestwa Polskiego (1815-1915). Materiały do biogramów'', Warszawa 2019, s. 3373. | ||
| + | * Według strony internetowej rodziny Tumiłowicz (http://home.mira.net/~larat/ - strona obecnie nieaktywna, patrz [https://web.archive.org/web/20180830185837/http://home.mira.net/~larat/ archive]) protoplastą rodziny był Marcin, porucznik armii koronnej, który otrzymał od króla za zasługi wojenne tytuł szlachecki i 20 włók ziemi w Skorodno w obwodzie czernihowskim (1432 lub 1492).*/ | ||
| + | Wg ww. strony internetowej i innych informacji w XVII/XVIII stuleciu członkami rodziny m.in. byli: | ||
| + | - Tadeusz, podczaszy smoleński, zarządca majątku Hodolewszczyzna (Godlewszczyzna?) w pow. grodzieńskim, | ||
- Bazyli (1635 – po 1696) z Hodolewszczyzny, właściciel Hodolewszczyzny (od 1688) oraz zaścianka Świeparadoszczyzna w pow. nowogródzkim (od 1696), | - Bazyli (1635 – po 1696) z Hodolewszczyzny, właściciel Hodolewszczyzny (od 1688) oraz zaścianka Świeparadoszczyzna w pow. nowogródzkim (od 1696), | ||
| − | |||
- Józef (po 1665 – po 1779) z Hodolewszczyzny, z synami właściciel majątku w Łoszycy w pow. mińskim (do 1779) oraz Holbowszczyzny (od 1761), | - Józef (po 1665 – po 1779) z Hodolewszczyzny, z synami właściciel majątku w Łoszycy w pow. mińskim (do 1779) oraz Holbowszczyzny (od 1761), | ||
| − | |||
- Jan (1675 - 1730) z Hodolewszczyzny, właściciel majątków Żyżma-Gimbuty-Melenkowszczyzna w pow. lidzkim (od 1707), | - Jan (1675 - 1730) z Hodolewszczyzny, właściciel majątków Żyżma-Gimbuty-Melenkowszczyzna w pow. lidzkim (od 1707), | ||
| − | |||
- Leon (przed 1725) z Hodolewszczyzny, współwłaściciel majątku w Łoszycy (do 1779), wojski miński, otrzymał przywileje generalskie, | - Leon (przed 1725) z Hodolewszczyzny, współwłaściciel majątku w Łoszycy (do 1779), wojski miński, otrzymał przywileje generalskie, | ||
| − | |||
- Andrzej (1725 - ?) z Hodolewszczyzny, współwłaściciel majątku w Łoszycy, porucznik armii koronnej (od 1777), | - Andrzej (1725 - ?) z Hodolewszczyzny, współwłaściciel majątku w Łoszycy, porucznik armii koronnej (od 1777), | ||
| − | |||
- Diamenty (1732 - 1781) z Hodolewszczyzny, współwłaściciel majątku w Łoszycy, porucznik armii koronnej (od 1777), | - Diamenty (1732 - 1781) z Hodolewszczyzny, współwłaściciel majątku w Łoszycy, porucznik armii koronnej (od 1777), | ||
| − | |||
- Kazimierz (przed 1752) z Łoszycy, rotmistrz JKM (od 1778), | - Kazimierz (przed 1752) z Łoszycy, rotmistrz JKM (od 1778), | ||
| − | |||
- Eliasz (1758 - po 1808) z Łoszycy, właściciel majątku w Borsukowej Grzędzie. | - Eliasz (1758 - po 1808) z Łoszycy, właściciel majątku w Borsukowej Grzędzie. | ||
| − | |||
Na podstawie wniosku DDS Mińsk z 27.11.1802 rodzina Tumiłowicz do X pokolenia (t.j. dwa pokolenia po Kazimierzu i Eliaszu) uzyskała potwierdzenie szlachectwa dekretem Senatu z 17.12.1859. | Na podstawie wniosku DDS Mińsk z 27.11.1802 rodzina Tumiłowicz do X pokolenia (t.j. dwa pokolenia po Kazimierzu i Eliaszu) uzyskała potwierdzenie szlachectwa dekretem Senatu z 17.12.1859. | ||
| − | |||
Potomkowie rodziny mieszkają obecnie nie tylko w Polsce, ale także w Australii, Białorusi, Brazylii, Kanadzie, Litwie, Łotwie, Rosji i USA. | Potomkowie rodziny mieszkają obecnie nie tylko w Polsce, ale także w Australii, Białorusi, Brazylii, Kanadzie, Litwie, Łotwie, Rosji i USA. | ||
Wersja z 09:07, 30 lip 2024
Zabierzowski (Zabierzewski, Gniady) – polska szlachta, stara rycerska rodzina, zacna i dla Polski wielce zasłużona, pieczętująca się herbem Ostoja, należąca do heraldycznego rodu Ostojów (Mościców), wywodząca się z Zabierzowa, należącego do parafii Wawrzeńczyce (do 1780 r.), w dawnym (przedrozbiorowym) powiecie proszowickim województwa krakowskiego1.
Historia rodziny
- Zabierzowscy herbu Ostoja pochodzą od Gniadych z Krzcięcic, koło Jędrzejowa, z których Piotr Gniady, podstarości krakowski, kasztelan czechowski, marszałek dworu kardynała Fryderyka Jagiellończyka, pisał się z Zabierzowa już w 1475 r.2
- Pierwszym, spotykanym w źródłach przedstawicielem rodziny Gniadych jest Stanisław (Staszek) Gniady, który występuje jako właściciel Krzcięcic w latach 1386-1392. Jego małżonką była Skrochna.
- Zabierzowscy wylegitymowali się ze szlachectwa z herbem Ostoja w Królestwie Polskim w latach 1842-1850, byli to: Antoni, Franciszek i Ignacy, synowie Sebastiana Zabierzowskiego oraz Ignacy Wiktor, syn Tomasza Zabierzowskiego. W Królestwie Galicji przedstawiciele tej rodziny wylegitymowali się z herbem Ostoja w latach 1782- 1889, byli to: Stanisław Zabierzowski, Franciszek Zabierzowski, Józef Apolinary, syn Franciszka, Stanisław Hipolit, syn Józefa Apolinarego Zabierzowskiego oraz Eugeniusz Ferdynand, syn Stanisława Hipolita Zabierzowskiego. W Imperium Rosyjskim, w Guberni Wołyńskiej wylegitymowali się ze szlachectwa w 1802 r. Zabierzewscy herbu Ostoja: Józef i Antoni, synowie Stanisława Zabierzewskiego.
Świadectwo szlachectwa rodziny Zabierzewskich z rysunkiem herbu Ostoja, zbiory prywatne.
Drzewo genealogiczne Zabierzewskich h. Ostoja pochodzące z dokumentów wywodowych, zbiory CPAHU.
Drzewo genealogiczne Zabierzewskich h. Ostoja pochodzące z dokumentów wywodowych, zbiory CPAHU.
Znani przedstawiciele rodziny Zabierzowskich
- Piotr Gniady z Zabierzowa (zm. 1502) – podstarości krakowski (1477-1479) i (1480-1481), burgrabia krakowski (1483-1495), starosta zamku Golesz (1486), starosta muszyński (1498), kasztelan czechowski (1498-1502), marszałek dworu kardynała Fryderyka Jagiellończyka (1495-1498)3.
- Stanisław Gniady z Zabierzowa (zm. po 1518) – skarbnik królowej Barbary.
- Jan Gniady z Zabierzowa (zm. 1525) – burgrabia krakowski, cześnik łęczycki, pokojowiec Jana Olbrachta.
- Andrzej Gniady z Zabierzowa (zm. 1541) – opat orłowski (1511-1526) i tyniecki (1526-1541).
- Wojciech Zabierzowski (zm. 1647) – pisarz skarbu koronnego, komornik ziemski pilzneński, dziedzic dóbr ziemskich w Oleksińcach.
- Franciszek Zabierzowski (zm. po 1804) – szambelan JKM Stanisława Augusta Poniatowskiego.
- Aleksander Zabierzowski (zm. 1870) – urzędnik Królestwa Polskiego (1854-1857), budowniczy pow. krasnostawskiego.
- Ignacy Ostoja-Zabierzewski (1822-1882) – c. k. komisarz powiatowy.
- August Zabierzowski (zm. 1883) – urzędnik Królestwa Polskiego, podpisarz w Sądzie Apelacyjnym Królestwa Polskiego (1859-1864), pisarz w Trybunale Handlowym w Warszawie (1865-1866), adwokat.
- Stanisław Hipolit Zabierzowski (zm. po 1889) – rządca dóbr w Żmigrodzie.
- Zygmunt Zabierzowski (zm. 1917) – urzędnik kolei warszawsko-wiedeńskiej.
Ruiny zamku Golesz, którego starostą był w XV w. Piotr Gniady z Zabierzowa h. Ostoja. Rys. M. B. Stęczyński (1847).
Opactwo w Tyńcu zarządzane przez Andrzeja Gniadego z Zabierzowa h. Ostoja w latach 1526-1541. Fot. A. Wisłocki, zbiory BN.
Klepsydra Ignacego Zabierzewskiego h. Ostoja, zbiory BJ.
Majątki ziemskie Zabierzowskich
Krzcięcice, Zabierzów, Krzeczów – tenuta, Książnice, Ostrów, Bogucice, Tynica, Oleksińce Szlacheckie, Gorzejowa, Żarówka.
Przypisy
1. Słownik historyczno-geograficzny ziem polskich w średniowieczu, Kraków, część III, . 321 (hasło: Książnice).
2. Słownik historyczno-geograficzny ziem polskich w średniowieczu, Kraków, część III, s. 188 (hasło: Krzeczów – tenuta).
3. Słownik historyczno-geograficzny ziem polskich w średniowieczu, Kraków, część V, s. 105 (hasło: Muszyna).
Bibliografia
- K. Niesiecki, Herbarz polski, (wyd.) J.N. Bobrowicz, Lipsk 1839-1845, t. IV, s. 153, t. X, s. 8.
- S. Uruski, Herbarz szlachty polskiej, Warszawa 1904-1931, t. IV, s. 206.
- A. Boniecki, Herbarz Polski, Warszawa 1889-1913, t. VI, s. 129-130.
- Poczet szlachty galicyjskiej i bukowińskiej, Lwów 1857, s. 287.
- E. Sęczys, Szlachta wylegitymowana w Królestwie Polskim w latach 1836-1861, Warszawa 2007, s. 801-802.
- O. Chorowiec, Herbarz szlachty wołyńskiej, Radom 2012–2018, t. III, s. 441.
- Polski Słownik Biograficzny, t. VIII, s. 140.
- A. Kulecka, Urzędnicy Królestwa Polskiego (1815-1915). Materiały do biogramów, Warszawa 2019, s. 3373.
- Według strony internetowej rodziny Tumiłowicz (http://home.mira.net/~larat/ - strona obecnie nieaktywna, patrz archive) protoplastą rodziny był Marcin, porucznik armii koronnej, który otrzymał od króla za zasługi wojenne tytuł szlachecki i 20 włók ziemi w Skorodno w obwodzie czernihowskim (1432 lub 1492).*/
Wg ww. strony internetowej i innych informacji w XVII/XVIII stuleciu członkami rodziny m.in. byli: - Tadeusz, podczaszy smoleński, zarządca majątku Hodolewszczyzna (Godlewszczyzna?) w pow. grodzieńskim, - Bazyli (1635 – po 1696) z Hodolewszczyzny, właściciel Hodolewszczyzny (od 1688) oraz zaścianka Świeparadoszczyzna w pow. nowogródzkim (od 1696), - Józef (po 1665 – po 1779) z Hodolewszczyzny, z synami właściciel majątku w Łoszycy w pow. mińskim (do 1779) oraz Holbowszczyzny (od 1761), - Jan (1675 - 1730) z Hodolewszczyzny, właściciel majątków Żyżma-Gimbuty-Melenkowszczyzna w pow. lidzkim (od 1707), - Leon (przed 1725) z Hodolewszczyzny, współwłaściciel majątku w Łoszycy (do 1779), wojski miński, otrzymał przywileje generalskie, - Andrzej (1725 - ?) z Hodolewszczyzny, współwłaściciel majątku w Łoszycy, porucznik armii koronnej (od 1777), - Diamenty (1732 - 1781) z Hodolewszczyzny, współwłaściciel majątku w Łoszycy, porucznik armii koronnej (od 1777), - Kazimierz (przed 1752) z Łoszycy, rotmistrz JKM (od 1778), - Eliasz (1758 - po 1808) z Łoszycy, właściciel majątku w Borsukowej Grzędzie. Na podstawie wniosku DDS Mińsk z 27.11.1802 rodzina Tumiłowicz do X pokolenia (t.j. dwa pokolenia po Kazimierzu i Eliaszu) uzyskała potwierdzenie szlachectwa dekretem Senatu z 17.12.1859. Potomkowie rodziny mieszkają obecnie nie tylko w Polsce, ale także w Australii, Białorusi, Brazylii, Kanadzie, Litwie, Łotwie, Rosji i USA.
*/ wg autora ww. strony Tumiłowiczów (Ints'a Tumilovicsa) były trudności z odczytaniem
w tekście rękopisu dokumentu roku nadania(1432 czy 1492),
a rok 1432 jest mało prawdopodobny