Tekst źródłowy strony Historia rodziny Słuszków

[[Plik:English flag.png|link=History of Słuszka family|20px]]
[[Plik:Ostoja wyciety.jpg|140px|right|]]

'''[[Słuszka]]''' - litewska szlachta, zacna i dla Rzeczpospolitej wielce zasłużona, stara [[Rycerstwo|rycerska]] rodzina, pieczętująca się [https://pl.wikipedia.org/wiki/Ostoja_(herb_szlachecki) herbem Ostoja], należąca do heraldycznego rodu [https://pl.wikipedia.org/wiki/R%C3%B3d_Ostoj%C3%B3w_(Mo%C5%9Bcic%C3%B3w) Ostojów (Mościców)].

==Najstarsze świadectwa źródłowe==

Poniżej wymienione są najdawniejsze świadectwa źródłowe dotyczące Słuszków herbu Ostoja.

* Kasper Niesiecki twierdził, że do herbu Ostoja został przyjęty w czasie unii horodelskiej Jan Słuszka.

* Według Adama Bonieckiego, w roku 1516, bojar królewski Hrehory Omelanowicz Słuszka miał sprawę z Okuszkowiczem.

* Na podstawie zachowanych źródeł obecność Słuszków w W. Ks. Litewskim i na Rusi można stwierdzić dopiero w XVI wieku. Za pierwszych, znanych Słuszków, uchwytnych w źródłach, należy uznać Pawła i Iwana (Jana), synów Hrehorego Słuszki Omelanowicza. Paweł Hrehorowicz Słuszka występuje w latach 1538-1571 a Iwan Hrehorowicz Słuszka obecny jest w aktach w latach 1538-1559.

==Znani przedstawiciele rodziny Słuszków==

* '''Hrehory Służka''' vel '''Hrehory Omelanowicz Słuszka''' (zm. po 1516) - bojar królewski. Był synem Omeliana (Emiliana).

* '''Iwan Hrehorowicz Słuszka''' ('''Służka Stary''') (zm. przed 1560) - horodniczy kijowski, starosta lubecki, dworzanin królewski. Syn Hrehorego Omelanowicza Słuszki. Jego żoną była Bohdana z Łozków.
* '''Paweł Hrehorowicz Słuszka''' (zm po 1571) - wójt kamieniecki. Syn Hrehorego Omelanowicza Słuszki.

* '''Mikołaj Słuszka''' (zm. ok. 1583) – starosta krzyczewski i owłuczycki. Syn Jana Hrehorowicza Słuszki. Jego żoną była Halszka Kmicianka.

* '''Mikołaj Słuszka''' (zm. ok. 1597) – rotmistrz królewski. Syn Mikołaja Słuszki, starosty krzyczewskiego. Jego żoną była Hanna Thorowska.

* '''[https://pl.wikipedia.org/wiki/Krzysztof_S%C5%82uszka Krzysztof Słuszka]''' (zm. 1620) – wojewoda wendeński. Syn Mikołaja Słuszki, starosty krzyczewskiego. Jego żoną była Zofia Wołłowiczówna 1v. Andrzejowa Zawiszyna.

* '''Mikołaj Kazimierz Słuszka''' (zm. ok. 1630) – dworzanin królewski. Syn Krzysztofa Słuszki, wojewody wendeńskiego.

* '''Anna Słuszczanka Kaweczyńska''' (zm. 1634) – podkomorzyna mińska. Córka Mikołaja Słuszki, starosty krzyczewskiego. Jej mężem był Enoch Kaweczyński, podkomorzy miński.

* '''[https://pl.wikipedia.org/wiki/Aleksander_S%C5%82uszka Aleksander Słuszka]''' (1580–1647) – wojewoda trocki w latach 1642–1647, wojewoda nowogrodzki (w 1638), wojewoda miński (w 1633), kasztelan żmudzki (w 1628), kasztelan miński (w 1618), marszałek Trybunału Głównego Wielkiego Księstwa Litewskiego (w 1641), starosta rzeczycki, łojowski, mozyrski i homelski. Syn Mikołaja Słuszki, starosty krzyczewskiego. Był dwukrotnie żonaty. Jego pierwszą żoną była Zofia Konstancja Zenowicz, c. Krzysztofa, wojewody brzeskolitewskiego a drugą Katarzyna Kiszka, c. Krzysztofa, wojewody witebskiego.

* '''Eustachy Adam Słuszka''' (zm. 1639) – starosta rzeczycki. Był synem Aleksandra Słuszki, wojewody trockiego.

* '''[https://pl.wikipedia.org/wiki/Bogus%C5%82aw_Jerzy_S%C5%82uszka Bogusław Jerzy Słuszka]''' (zm. 1658) – podskarbi nadworny litewski w 1645 roku, krajczy litewski w 1656 roku, stolnik litewski w 1643 roku, starosta rzeczycki w 1639 roku. Syn wojewody trockiego Aleksandra Słuszki.

* '''[https://pl.wikipedia.org/wiki/El%C5%BCbieta_S%C5%82uszczanka Elżbieta (Halszka) Słuszczanka]''' 1v. '''[https://pl.wikipedia.org/wiki/Adam_Kazanowski_(ok._1599%E2%80%931649) Kazanowska]''' 2v. '''[https://pl.wikipedia.org/wiki/Hieronim_Radziejowski Radziejowska]''' (1619–1671) – marszałkowa nadworna koronna, podkanclerzyna koronna. Ojcem jej był Aleksander Słuszka, wojewoda trocki.

* '''Zygmunt Adam Słuszka''' (zm. 1674) – chorąży wielki litewski w 1656 roku, chorąży nadworny litewski w 1649 roku, starosta rzeczycki w latach 1658-1672. Ojcem jego był Aleksander Słuszka, wojewoda trocki.

* '''Józef Bogusław Słuszka''' (1652-1701) – hetman polny litewski w latach 1685–1701, kasztelan wileński w latach 1685–1701, kasztelan trocki w 1685 roku, marszałek nadworny litewski w 1683 roku, chorąży wielki litewski w 1676 roku, łowczy wielki litewski w 1673 roku, starosta rzeczycki w latach 1672–1688, starosta lanckoroński w 1694 roku, starosta piński, pieniawski, jezierski, starosta latowicki w 1698 roku, ekonom kobryński od 1685 roku. Syn Bogusława Jerzego Słuszki. Jego żoną była Teresa Gosiewska.

* '''Teresa z Gosiewskich''' 1v. '''Słuszczyna''' 2v. '''Sapieżyna''' (zm. 1708) – wojewodzina wileńska, założycielka miasta Terespol[25]. Małżonka Józefa Bogusława Słuszki.
* '''Dominik Michał Słuszka''' (1655-1713) – wojewoda połocki w latach 1686–1713, wójt połocki w latach 1686–1713, starosta borysowski, pułkownik generalny Wielkiego Księstwa Litewskiego, marszałek Trybunału Głównego Wielkiego Księstwa Litewskiego w 1681, 1690 i 1695 roku. Syn Bogusława Jerzego Słuszki. Jego małżonką była Konstancja Podbereska, c. Grzegorza, wojewody smoleńskiego.

* '''Konstancja Słuszczanka Denhoffowa''' (zm. 1728) – wojewodzina pomorska i malborska. Córka Bogusława Jerzego Słuszki. Jej pierwszym mężem był Władysław Denhoff a drugim Ernest Denhoff.

<gallery>

</gallery>

==Majątki ziemskie Słuszków==

Poniżej wymienione są ważniejsze dobra ziemskie i nieruchomości miejskie należące do Słuszków herbu Ostoja.

* Ciapin, Hatawa, Nowy Dwór, Orzeszkowicze, Muchojedowicze (Muchojedy), Wiazyń, Skryhałów, dwór w Mińsku, pałac w Wilnie, pałac w Warszawie, Hołowczyn, Sielec, Smolańce, Wołożyn, Zerzeń, Opaczycze, Stołpce, Świerżeń, Szatrowo, Chołchło, Tajmanów, Czaszniki, Terespol.

<gallery>

</gallery>

==Przypisy==



==Bibliografia==

* K. Niesiecki, ''Herbarz polski'', wyd. J.N. Bobrowicz, Lipsk 1839-1845, t. VIII, s. 413-416.
* A. Boniecki, ''Poczet rodów w Wielkim Księstwie Litewskim w XV i XVI wieku'', Warszawa 1887, s. 322.
* W. Wijuk Kojałowicz, ''Herbarz rycerstwa W. Ks. Litewskiego tak zwany Compendium'', [w:] „Herold Polski”, Kraków 1897, s. 207.
* C. Sadkowska, ''Genealogia rodu Słuszków i ich archiwum (szkic genealogiczno-archiwalny)'', [w:] „Archeion”, t. LII, Warszawa 1969, s. 57-82.
* ''Polski Słownik Biograficzny'', t. XXXIX, s. 134-156.
* A. Walden, ''Marszałkowie świeccy Trybunału Głównego Wielkiego Księstwa Litewskiego w latach 1633–1648'', [w:] „Czasopismo Prawno-Historyczne”, t. LXV, 2013, z. 1, s. 169.
* ''Urzędnicy Wielkiego Księstwa Litewskiego. Województwo trockie XIV-XVIII wiek'', t. 2, pod redakcją A. Rachuby, Warszawa 2009, s. 651.
* ''Urzędnicy Wielkiego Księstwa Litewskiego. Województwo Wileńskie XIV-XVIII wiek'', t. 1, pod red. A. Rachuby, Warszawa 2004, s. 727.
* ''Urzędnicy centralni i dygnitarze Wielkiego Księstwa Litewskiego XIV-XVIII wieku'', spisy opracowali H. Lulewicz i A. Rachuba, Kórnik 1994, s. 241.
* ''Urzędnicy Wielkiego Księstwa Litewskiego Spisy. Ziemia połocka i województwo połockie XIV–XVIII wiek'', t. 5, pod redakcją H. Lulewicza, Warszawa 2018, s. 294.
* N. Rouba, ''Przewodnik po Litwie i Białejrusi'', Wilno 1909, s. 36-37.
* ''Teki Dworzaczka'', Biblioteka Kórnicka, PAN.
* [https://pl.wikipedia.org/wiki/S%C5%82uszkowie_herbu_Ostoja ''Słuszkowie herbu Ostoja'' - Wikipedia]