Historia rodziny Janiszewskich

Janiszewski - odwieczna szlachta, rodzina rycerska, stara linia rodu Ostoi wywodząca się z Podgórza krakowskiego. Młodsza linia comesów Chełmskich na Chełmie i Woli. Z nich jedna linia przeniosła się na północne Mazowsze w XV wieku zakładając wieś Janiszewo i od tego majątku wzieli nazwisko Janiszewski. Pisali się niekiedy Janiszowski.

Historia rodziny

Maciej, towarzysz husarski, zacny wojownik w r. 1609. Stanisław, cześnik parnawski r. 1670. Franciszek, instygator skarbu koronnego 1673 r., pisarz grodzki stężycki 1677 r., poślubił Elżbietę ze Stojszyna. Piotr Janiszewski ożeniony z Zofią Godaczewską pozostawił syna Kazimierza-Bogusława, łowczego podlaskiego 1678 r., po którym z żony Teodory z Wysokiego córka Zofia z mężem KOnstantym Janowskim, podstolim zakroczymskim i syn Samuel.

Po Macinie-Teodorze Janiszewskim, podstolim ciechanowskim 1731-1747 r., było czterech synów, z nich Paweł był wiceregentem łukowskim 1749-1763, miał syna Tadeusza. Syn Tadeusza Hipolit janiszewski ożenił się z Pauliną Zdanowicz i z nią miał synów Argypiana i Lucyana, wylegitymowanych w Królestwie 1855 r.

Kazimierz, drugi syn Marcina-Teodora, cześnik smoleński, bracia jego Józef i Wawrzyniec po którym potomstwo wylegitymowane w Królestwie z herbem Strzemie. Z tej linii Anzelm Witalis, syn Grzegorza wylegitymowany w Królestwie 1847 r.

Po Piotrze dziedzicu wsi Janiszewo w 1570 r. (Akta Radomskie), syn Anrzej miał syna Jana, którego syn Rafał pozostawił syna Pawła, po którym syn Jan Janiszewski miał syna Tomasza. Po Tomaszu syn Karol ożeniony z Izabelą Staniszewską. Z nich synowie Julian, Władysław, Eugeniusz i Kamil wylegitymowani w Królestwie 1853 r.

Po Tomaszy, cieśniku trembowelskim 1781 r., syn Leon ożeniony z Joanna Owczarską, pozostawił syna Leona i córki Praksedę i Leontynę wylegitymowanych w Królestwie 1858 r.

Znani przedstawiciele rodziny

• Władysław Ostoja-Janiszewski (1884–1943) – polski historyk sztuki, wybitny muzealnik.
• Zygmunt Jan Janiszewski (1888–1920) – polski matematyk, profesor UW, jeden z czołowych przedstawicieli warszawskiej szkoły matematycznej, legionista.

Źródła i literatura

• K. Niesiecki, Herbarz Polski, wyd. J.N. Bobrowicz, Lipsk 1839-1845, t. IV, s. 437.
• A. Boniecki, Herbarz Polski, Warszawa 1889-1913, t. VIII, s. 192-198.
• S. Uruski, Herbarz szlachty polskiej, Warszawa 1904-1931, t. V, s. 350-351.
• E. Sęczys, Szlachta wylegitymowana w Królestwie Polskim w latach 1836-1861, Warszawa 2007, s. 244.
• E. Sęczys, Szlachta guberni augustowskiej, lubelskiej i radomskiej wylegitymowana w Królestwie Polskim w latach 1836–1861, Warszawa 2018, s. 157.
• AGAD, Materiały genealogiczne Wojciecha Wielądki, sygn. 21, s. 20-22.
• DAŻO, 146/1/377, nr 3075, s. 517v.–518v (wywód szlachectwa Janiszewskich h. Ostoja, na Wołyniu).
• J. C. Janiszewski (Jan Ostoja), Festyny luterskie w Niemczech, [w:] Przegląd Powszechny, R. I, T. I, Kraków 1884, s. 68-91, 249-274.
• Nasza Przeszłość. Studia z dziejów kościoła i kultury katolickiej w Polsce, red. A. Schletz, Kraków 1968, t. XXIX, s. 149, 152, 154.
• J. Białynia-Chołodecki, Pamiętnik powstania styczniowego w pięćdziesiątą rocznicę wypadków, Lwów 1913, s. 239.
• A. Popiel, Pamięci poległych lotników 1933-1939, Warszawa 1987, s. 134-135.
• E. Sobieszczańska, Róża Józefa Sobieszczańska z Janiszewskich, [w:] Wiadomości Ziemiańskie, nr 56, zima 2013.